De wereld draait door en staat op zijn kop. En vermits we dezer dagen niet buiten kunnen, chatten we tot een kot in de nacht en slapen tot een stuk in den dag.
Mijn katten zien scheel van de honger als ik hen rond de middag eindelijk eten geef en ontbijten doen we tegen de noen.
En we krijgen dus ook veel meer aandacht dan vroeger, ook al mogen we niet bij elkaar op bezoek gaan. De virtuele knuffels, goede raad, spirituele- en gezondheidsberichten stromen binnen via internet, dé poort naar elkaar.
En de verstandigste raad deel ik zoals onderstaand bericht dat ik van Ingrid kreeg. Bedankt lieve Ingrid.
En op mijn beurt deel ik het dan tevens via het wereldwijdeweb met de rest van de wereld! Ik draag dus mijn steentje bij en dat moeten we in deze barre (en ook goede!) tijden met z’n allen blijven doen.
Waarom leren we onze mensen niet hoe ze hun immuunsysteem kunnen versterken?
Beste mensen, familie, vrienden en kennissen, patiënten en collega’s,
Als arts voel ik me genoodzaakt te spreken in deze tijden van verwarring en deze informatie te delen. Indien u ze nuttig vindt, gebruik ze, en zo niet, staat het u vrij ze naast u neer te leggen.
Wat kunnen we doen om ons immuunsysteem te versterken, om ons niet weerloos overgeleverd te voelen aan die grote onzichtbare, microscopische vijand die alomtegenwoordig is, in de lucht die we inademen, in elke handdruk, elke kus, elk menselijk contact? Als ratten in de val voelen we ons, benauwd, met of zonder virus. Onze huidig geneeskundesysteem biedt geen antwoord op deze virale pandemie, tenzij hygiënische maatregelen, isolatie, het ondersteunen van de vitale functies bij ernstig zieken en mogelijks het anti-malariamedicijn chloroquine, dat nu ook in quarantaine geplaatst is en alleen nog beperkt beschikbaar is. Eén positieve noot: deze pandemie roept wereldwijd op tot solidariteit, bescherming van de zwakkeren in onze maatschappij, waarvoor nu allen een inspanning moeten doen.
Maar is er echt niets dat we kunnen doen om onszelf te versterken, ons immuunsysteem te ondersteunen, preventief én wanneer we reeds het virus in ons lichaam hebben? Zeker en vast wel (zie verder in deze brief), maar waarom wordt hier geen aandacht aan besteed in de media, in de gezondheidszorg? Zijn we zo ver afgedwaald van de basis van gezondheid, die bij onszelf begint, het versterken van het “terrein” in plaats van het bestrijden van de “vijand”? Net zoals muggen het stilstaand, vertroebeld water zoeken en terug verdwijnen wanneer het water helder stroomt. Wanneer de vuilnisbelt opgeruimd is, gaan ook de ratten weg. Zijn zij de oorzaak van het probleem of het gevolg?
Reeds honderden, duizenden jaren hebben onze voorouders gebruik gemaakt van middelen uit de natuur om onszelf te beschermen tegen ziekte, onze afweer te versterken, onszelf te helen en te genezen. Wij zijn een onderdeel van een groter systeem. Waarom is daar in deze tijd zo weinig interesse voor? Een van de antwoorden is: “omdat er geen afdoende bewijs is dat deze middelen werken, onvoldoende studies….” Maar welke firma is geïnteresseerd in het investeren van miljarden euro’s in een studie over een plant of natuurlijk geneesmiddel, als daar achteraf geen patent op genomen kan worden, en de vruchten van die dure investeringen zomaar door anderen geplukt kunnen worden…. Kunnen we het ze verwijten? Het gevolg hiervan echter is dat er een ontzettend groot potentieel aan medicijnen en versterkende middelen gewoon aan de kant geschoven wordt, vergeten wordt…
Onze immuniteit ondersteunen
1. Huis-, tuin-, en keukenmiddeltjes ter ondersteuning van de immuniteit en ter bestrijding van infecties
Look
Tijm
Salie
Oregano
Basilicum
Oost-Indische kers
Paddenstoelen (shiitake, reishi, maitake, coriolus versicolor, maar ook de gewone champignon!)
Gember
Groene thee
Zwarte bessen (cassis)
Vlierbloesems en -bessen
Vitamine C-rijke groenten en fruit (citrusvruchten, kolen, rode en gele paprika’s, chilipepers, verse peterselie, tuinkers, kiwi, ananas, bieslook…) – liefst zo weinig mogelijk bewerkt en verhit. Hoe langer bewaard in de koelkast, hoe minder vitamines erin.
2. Doe zonlicht op!!! In dit seizoen is de UV- index nog zo laag dat je zonder schade kan zonnebaden. Stel ook je longen, buik…. bloot aan zonlicht, zonder zonnecrème. Zonlicht stimuleert de vitamine D-productie, onze melatonine-productie, maar herstelt ook de elektro-magnetische balans in onze cellen (zie het werk van Dr. Zane Kime en F.A. Popp).
Mensen die niet goed tegen de zon kunnen, hebben meestal een tekort aan goede vetzuren. Neem enkele soeplepels lijnzaad-, perilla- inca inchi- olie bij per dag (niet verhitten!) of neem een supplement bij van algenolie of spirulina. Ook noten, pitten en zaden leveren goede vetzuren.
3. Beweeg voldoende, wandelen stimuleert het lymfesysteem en de immuniteit.
4. Drink voldoende water. Koffie, alcoholische dranken en zwarte thee onttrekken water aan de lichaamscellen. Drink er altijd water bij.
5. Kruiden en supplementen ( ga voor kwaliteit: je gespecialiseerde apotheek of natuurwinkel kan je hierbij zeker helpen)
Echinacea
Cat’s Claw
Astralagus
Betaglucanen (o.a. uit paddestoelen)
Vitamine C (liefst in een natuurlijke vorm zoals uit rozebottels, acerola, camu camu, amlabessen…)
Vitamine D
Propolis (de natuurlijke lijm die bijen gebruiken)
Zink (in een goed opneembare vorm)
Selenium ( of eet elke dag 5-10 Braziliaanse of para-noten)
Colloidaal zilver
Kombucha (koop kombucha met levende bacteriën in!)
(Water)kefir
Spirulina
Etherische oliën verdampen in je huis en slaapkamer: tijm (thymol), salie, oregano, basilicum, jeneverbes, eucalyptus, tea tree…)
…
6. Zorg voor een gezonde darm (80 % van het immuunsysteem bevindt zich ter hoogte van de darmen!):
gebruik regelmatig gefermenteerde producten rijk aan lactobacillen ( zuurkool, gefermenteerde groenten, shoyu, tamari, tempeh, natto, miso, appelazijn, amandel- of cocosyoghurt, kombucha, waterkefir….).
Probeer voldoende vezels uit groenten te eten (voeding voor goede darmbacteriën) – langzaam opvoeren om winderigheid te vermijden
Beperk dierlijke producten (melk, kaas, vlees) en bewerkte voeding rijk aan additieven en met weinig voedingswaarde
Eet zoveel mogelijk vers en onbewerkt, zo mogelijks biologisch
Vul 70 – 80 % van je bord met groenten. Beperk brood.
7. Vermijd het gebruik van suiker – suiker verlaagt de weerstand
8. Vul je micronutriënten aan zodanig dat je lichaam al zijn stofwisselingsprocessen optimaal kan uitvoeren.
– Verse groentesappen (makkelijk verteerbaar!) of greens (in poedervorm – tarwegras – spirulina…) leveren zeer veel voedingsstoffen (vitamines, mineralen, enzymes…) en helpen ontgiften
– Kiemen (makkelijk zelf te kweken)
9. Neem regelmatig een koude douche – dit versterkt het immuunsysteem ( laat je lichaam geleidelijk wennen aan de koude, maak eerst je benen en borst nat – bouw op)
10. Doe frisse lucht op, ventileer je huis. Bepaalde ademhalingsoefeningen versterken het immuunsysteem (voor de durvers https://www.wimhofmethod.com/)
11. Zorg voor voldoende slaap en rust. Stel je bloot aan natuurlijke elektro-magnetische straling (wandelingen in de natuur, aarden, in de tuin werken…) ter compensatie van WIFI, DECT, 4G, electrosmog…
12. Koorts heeft een functie, stimuleert het immuunsysteem en helpt – door het verhogen van de lichaamstemperatuur – virussen en bacteriën te doden. Gebruik alleen koortswerende middelen wanneer de malaise te groot wordt. Neem bij voorkeur paracetamol (tot 2-3 g/dag), aangezien NSAID’s (ibuprofen, diclofenac….) mogelijks de kans op ernstige bijwerkingen tijdens een virale infectie vergroten.
13. Onderzoek heeft aangetoond dat emoties zoals dankbaarheid en vreugde het immuunsysteem positief beïnvloeden. Zoek redenen om dankbaar te zijn, kijk naar comedies, richt je focus op wat wel goed loopt….
14. Meditatie en relaxatie-oefeningen hebben een positief effect op het immuunsysteem.
15. Geniet van deze weken van “verplichte rust”. Wij zijn met ons allen al zo vele jaren gericht op de buitenwereld, op presteren, ons waarmaken naar anderen toe, onze vervulling buiten ons te zoeken, dat we vergeten zijn hoe goed het bij onszelf kan zijn, in onze intieme kring en familie…
“We zijn in oorlog”, zei de Franse president Macron. Als dat zo is, dan is het niet met deze onzichtbare, microscopische vijand, maar met onze huidige visie op ziekte en gezondheid, waarin weinig aandacht is voor de basis van gezondheid: voeding, natuurlijke medicijnen en levensstijl. In plaats van weerloze slachtoffers te zijn, wordt het tijd onze verantwoordelijkheid op te nemen, onze zelfredzaamheid te vergroten, ons terug te empoweren i.p.v. ons te laten beklemmen door angst. We zijn niet weerloos overgeleverd, laat ons focussen op wat we wél onder controle hebben.
Sinds een half jaar heb ik mijn praktijk als arts stopgezet om mij toe te leggen op het geven van cursussen over gezondheid en vitaliteit. Ik heb hiervoor alle Vlaamse ziekenfondsen gecontacteerd met de vraag tot een gedeeltelijke tegemoetkoming om de financiële drempel voor mensen te verlagen, maar hiervoor was weinig interesse noch budget. Ook van uit de overheid is er weinig interesse om te investeren in preventieve gezondheidszorg. Minder dan 3 % van het budget van de gezondheidszorg gaat naar preventie. Nochtans hebben studies aangetoond dat 1 euro geïnvesteerd in preventie, de staatskas 4 euro oplevert.
In tegenstelling hiermee, wat gaat deze pandemie ons land kosten, het opvangen van de ernstig zieken, en het herstellen van de economie die momenteel bijna volledig platligt, met een groot deel van de bevolking technisch werkloos?
Is het geen tijd om een aantal vragen te stellen? Om een mentaliteitsshift te overwegen?
Van angst naar vertrouwen? Van slachtofferschap naar zelfredzaamheid? Van afhankelijkheid van autoriteiten naar kennis om zelf toe te passen? Om in de opleiding van artsen meer aandacht te geven aan preventie, voeding, het ondersteunen van de biochemie met natuurlijke stoffen? Om geld te investeren in studies over voeding, kruiden en voedingssupplementen? Om de rol van de arts om te polen van “redder” naar gezondheidsbegeleider? Om te investeren in voorlichting in het onderwijs en in bedrijven, bij kwetsbare bevolkingsgroepen? De oriëntatie binnen de gezondheidszorg te verleggen en onze budgetten te herorganiseren?
Moge deze oproep als een vlinderslag in het Amazonewoud zijn, die misschien bijdraagt aan het ontstaan van een orkaan duizenden kilometers verderop….
Dank om deze brief door te sturen aan familie, vrienden of collega’s.
Hoopvolle groeten in onzekere tijden,
Hilde De Smet
In 2002 studeerde Hilde De Smet af als arts aan de KUL. Na één specialisatiejaar anesthesiologie, startte ze haar opleiding huisartsgeneeskunde aan de RUG. In haar praktijk in Meerbeek, Kortenberg, werkte ze vooral met natuurlijke en complementaire therapieën. Sinds september 2019 geeft ze seminaries over gezondheid en vitaliteit.
De gewone mens
Awel, ik begin terug
Een beetje te houden
Van de mensen.
Er zit dus toch
Nog stille goedheid
En rustige creativiteit in.
De gewone mens
Kan terug gewoon doen
En is gelukkig weer gezond.
Micheline Baetens – 21.03.2020
(Met dank aan corona voor de inspiratie)
https://www.hoeilander.be/nieuws/olivier-vandersleyen-zet-documentaire-serre-effecten-nu-gratis-online-video
Wie zich in deze quarantainetijd verveelt en meer wil weten over de geschiedenis van Druiventeelt in de Druivenstreek kan naar deze video kijken. Warm aanbevolen!
Bron: Hoeilander.be
En helemaal dood is die druiventeelt niet, want dit zijn foto’s van de druiven in de serre van mijn zoon. Hij is ondertussen een volleerde serrist, niet als beroep, maar toch met hart en ziel!
Elke viroloog schijnt wat anders te weten over corona en het ene bericht is al positiever of negatiever dan het andere. Het ene virus is blijkbaar het andere niet.
Ik hou het op viroloog Steven Van Gucht om geïnformeerd te geraken en ik denk dat ik een hele goede keuze heb gemaakt.
462 nieuwe gevallen, 16 overlijdens afgelopen 24 uur
De afgelopen 24 uur zijn er 462 nieuwe gevallen van corona vastgesteld in de Belgische laboratoria. 302 hiervan komen uit Vlaanderen, 90 uit Wallonië, 43 uit Brussel en 27 van onbekende oorsprong. Dat brengt het totale aantal coronapatiënten in ons land op 2.257.
De afgelopen 24 uur hebben 16 mensen het leven gelaten ten gevolge van covid-19 in ons land. Dat brengt het totale dodentol in België op 37.
De afgelopen 24 uur werden 203 patiënten met ziekteverschijnselen van het nieuwe coronavirus opgenomen in het ziekenhuis. 164 onder hen verblijven op de afdeling intensieve zorgen en 114 worden beademd. Dat brengt het totale aantal ziekenhuisopnames op 837, intussen hebben ook al 204 personen het ziekenhuis mogen verlaten.
“We hebben een capaciteit van 1.900 bedden op intensieve zorg, met beademingstoestellen. Er is geen tekort aan bedden, we kunnen dit aan”, benadrukte viroloog Steven Van Gucht nog.
Bovendien stuurde David mij deze zeer betrouwbare link door:
Zoals bij alles wordt er hele wat show en vluchtig sentiment verkocht tijdens deze crisis – zoals in de handen klappen of een wit laken buiten hangen als steunbetuiging voor iedereen die zorgt en verzorgt – en krijg ook ik de ene steunbetuiging na de andere, die ik met het nodige korreltje zout neem…
Want ik zit nu al meer dan negen jaar alleen en veelal thuis geïsoleerd wegens geen vervoer. Dus mij hoeft niemand na al die tijd sterkte te wensen, is niet nodig, ben al lang aangepast! En dat had men dan bovendien al wel veel eerder kunnen doen. Misschien iets voor na corona.
Wie niet geleerd heeft om goed voor zichzelf te zorgen, heeft het nu veel moeilijker.
Huidhonger
Hunkeren
Naar een knuffel
En een zoen,
Die je niet
In de rekken vindt
En niet kan
Hamsteren.
Dat is dus
Niet te stillen
Huidhonger.
Micheline Baetens – 18.03.2020
(Met dank aan corona voor de inspiratie.)
De psychische gevolgen van quarantaine en wat we daaraan kunnen doen
Quarantaine kan de verspreiding van het coronavirus afremmen, maar het heeft ook grote psychische gevolgen. Dat blijkt uit een studie die net gepubliceerd werd in medisch tijdschrift The Lancet. Mensen in quarantaine voelen zich vaak eenzaam en geïsoleerd. Ze ervaren verveling, angst en onzekerheid, soms ook woede en frustratie. Gelukkig is er veel dat we zelf kunnen doen. We hoeven niet stil te zitten tot de storm gaat liggen.
www.vrtnieuws.be – Door – Peter Brems – 19.03.2020
Vorige week verscheen in het medische tijdschrift The Lancet een nieuwe studie: “De psychologische impact van quarantaine en hoe die te beperken”.
Wetenschappers van verschillende universiteiten namen 24 onderzoeken over de psychische gevolgen van quarantaine onder de loep. Ze deden dat heel snel, in de vorm van een “rapid review”, een “snel overzicht”.
“Normaal werk je een paar jaar aan zo’n grote overzichtsstudie”, zegt professor psychologie Filip Raes (KULeuven). “In dit geval ging het veel sneller, omdat de situatie zo uitzonderlijk is. Zo heeft iedereen een helder en volledig overzicht van de wetenschap. Dat is op dit moment absoluut nodig.”
Raes schrok bij het lezen van de studie. Hij was verrast door de grote, langdurige psychische gevolgen van quarantaine. “De impact is groter dan ik had verwacht. Het aantal mensen dat ernstige klachten ontwikkelt, ligt drie tot vier keer hoger bij mensen die in quarantaine moeten dan bij mensen die niet in quarantaine moeten. Het gaat om klachten die we ook zien bij stress-gerelateerde stoornissen: angst, prikkelbaarheid, concentratieproblemen, een verdoofd gevoel en depressieve klachten.”
Mensen slapen ook minder goed in quarantaine. “Dat mag je niet onderschatten. Sommige mensen vallen moeilijker in slaap, omdat ze uren liggen te piekeren. Anderen worden ’s nachts meer wakker of ze blijven ’s ochtends langer in bed liggen. Dat heeft grote gevolgen, want slaap is enorm belangrijk voor onze fysieke en mentale gezondheid.”
Dat mensen in quarantaine meer wakker liggen, is niet zo gek. Ze hebben veel om over te piekeren. Volgens de studie in The Lancet zijn hun zorgen te herleiden tot een vijftal belangrijke factoren. Mensen in quarantaine voelen zich veel geïsoleerd. Ze gaan gebukt onder onduidelijkheid en financiële zorgen. Ze voelen zich “scheef bekeken” door mensen in hun omgeving. En niet te vergeten: ook de verveling is vaak niet te onderschatten.
Wat als de verveling toeslaat?
Als je in quarantaine zit, dan valt het gewone leven helemaal stil. Je kan niet meer naar de sportclub, naar de winkel of op bezoek bij familie en vrienden. Al die dagelijkse routines vallen weg. En dan slaat vaak onvermijdelijk de verveling toe.
“Mensen laten in quarantaine vaak hun vertrouwde routines vallen”, zegt Raes. “Vaste gewoontes zijn nochtans erg belangrijk voor je stemming. Als die wegvallen, dan heeft dat een heel grote impact.”
Raes raadt daarom aan om te zorgen voor duidelijke gewoontes en schema’s. “Met mijn kinderen heb ik voor de komende dagen een gedetailleerd dagschema opgemaakt: ontbijt, korte wandeling, taken voor school, speeltijd, Karrewiet kijken met een stuk fruit… Dat schema geeft hen een houvast in moeilijke tijden.”
Veel mensen deelden de voorbije dagen foto’s van hun dagschema op sociale media. Dat is een goed idee, zegt Raes. “Het is heel belangrijk dat je een planning maakt en dat je dingen doét. Ga zo veel mogelijk naar buiten en blijf in beweging. Je kan ook van de gelegenheid gebruik maken om iets nieuws te leren. Doe een online cursus yoga, lees een boek, doe dingen waar je anders niet aan toekomt.”
Alleen op de wereld
Quarantaine is een extreme vorm van “social distancing”: afstand houden van anderen om het risico op besmetting te verminderen. Die grotere afstand is heel effectief, maar het zorgt er wel voor dat je je meer geïsoleerd gaat voelen.
Dat komt doordat sociaal contact erg belangrijk is voor onze geestelijke gezondheid. “We weten uit onderzoek dat een goed sociaal netwerk de negatieve gevolgen van stress vermindert. Verbondenheid is altijd belangrijk, maar méér nog bij moeilijke, stresserende gebeurtenissen.”
Daarom is het erg belangrijk om contact te houden met vrienden, collega’s en familie. “Zorg dat je verbonden blijft door veel te communiceren. Stuur niet alleen tekstberichten of mails, maar zorg dat je elkaar ook kan zien. Je kan bijvoorbeeld afspreken voor een videogesprek via Skype, Facetime of Zoom.”
“Ze houden ons voor de gek!”
Mensen in quarantaine voelen zich niet alleen sociaal geïsoleerd. Ze hebben ook het gevoel dat ze te weinig goede informatie krijgen over hun situatie. De informatie die ze wél krijgen, vinden ze vaak verwarrend en onduidelijk. Ze hebben het gevoel dat de overheid niet helemaal eerlijk is. Dat ze maar “de halve waarheid” te horen krijgen. Of dat informatie achtergehouden wordt.
Je gaat je dan nodeloos zorgen maken. Was dat een onschuldig kuchje of een symptoom van corona? Hoe komt het toch dat ik al een paar dagen zo moe ben? Zou het kunnen dat ik het virus draag maar dat ik daar niks van merk?
Heldere, volledige informatie is daarom erg belangrijk. Als mensen zich goed geïnformeerd voelen, ervaren ze minder stress.
Raes adviseert daarom ook om niet voortdurend op zoek te gaan naar nieuws. “Mensen in quarantaine gaan soms op alle mogelijke websites zoeken naar informatie. Ze komen dan ook fake news tegen, wat hen nog ongeruster maakt. Je beperkt je beter tot één of twee degelijke informatiebronnen. Check die een paar keer per dag en niet de hele dag door. Dat heeft toch geen zin.”
De leprapatiënten van vandaag
Mensen die in quarantaine gezeten hebben, worden nadien vaak “scheef bekeken”. Ze merken dat anderen hen vermijden, ook wanneer de quarantaine al achter de rug is. Ze merken dat vaak aan kritische opmerkingen die van weinig tact getuigen: “Hoeveel mensen denk je dat je besmet hebt? Had je niet meer kunnen doen om anderen te beschermen? Ben je wel zeker dat je niet meer besmettelijk bent? Enzovoort.”
“Ik heb een vriend die in quarantaine zit”, zegt Raes. “Hij vertelde mij gisteren dat hij zich een melaatse voelt. Hij zei het met een kwinkslag, maar het zegt toch iets over de grote impact.”
Je kan dat negatief gevoel verminderen door tactvol om te gaan met mensen in quarantaine. Het klinkt misschien vreemd, maar het helpt als je hen je dankbaarheid toont. Mensen gaan immers niet in quarantaine voor hun plezier. Ze doen het omdat ze dan geen andere mensen kunnen besmetten. Het doet deugd als ze daar af en toe aan herinnerd worden.
“Het is ook goed om tijdens een epidemie het gevoel van altruïsme te versterken”, zegt professor arbeidsgeneeskunde Lode Godderis (KULeuven). “Mensen duidelijk maken dat we goed voor elkaar moeten zorgen. En dat niemand er alleen voor staat.”
Quarantaine voel je in je portemonnee
Quarantaine heeft ook letterlijk een prijskaartje. Het kost geld, véél geld. Wie niet kan gaan werken, voelt dat in zijn portemonnee. Sommige mensen vrezen zelfs dat ze hun job zullen verliezen.
Die financiële problemen zijn volgens de studie in The Lancet een grote bron van stress. Na de ebola-epidemie voelden veel mensen zich in de steek gelaten. Er waren wel financiële tegemoetkomingen, maar die bleken onvoldoende en het geld kwam vaak te laat. Mensen moesten daarom beroep doen op familieleden om te overleven. Dat zorgde voor extra frustratie en conflict.
Na de SARS-epidemie in Canada werden mensen wél goed gecompenseerd. Veel minder mensen rapporteerden toen stress door het verlies aan inkomen. Belangrijk is wel dat financiële hulp op tijd komt. Wanneer het langer duurt, krijgen vooral mensen met een beperkt inkomen het moeilijk.
“Het is ook goed om tijdig te informeren over financiële tegemoetkomingen”, zegt Filip Raes. “Dat kan op dit moment al veel stress wegnemen. En natuurlijk: correct informeren en geen valse beloftes doen.”
Een moeilijke evenwichtsoefening
De psychische gevolgen van quarantaine kunnen één tot zelfs drie jaar duren. “Het is een ingrijpende maatregel”, zegt Lode Godderis. “Dat wil niet zeggen dat quarantaine fout is, soms moét het gewoon. De gevaren van verdere verspreiding van de infectie zijn soms zo groot dat het niet anders kan.”
Die gevolgen kunnen we gelukkig verminderen door nu actie te ondernemen. Overheden kunnen een verschil maken door goed te communiceren. “Ze kunnen mensen uitleggen wat er precies gebeurt en waarom. Eerlijk zeggen hoe lang de quarantaine zal duren, zodat mensen weten waar ze aan toe zijn.”
“Er is dus ook veel dat we zelf kunnen doen”, zegt Filip Raes. Zijn advies is mooi in drie zinnen samen te vatten:
Blijf bewegen.
Zorg voor routines.
Blijf met elkaar verbonden.
Als we dat doen, dan zal het misschien nog meevallen.
Heeft u nood aan een gesprek? Tele-Onthaal is elke dag bereikbaar op het telefoonnummer 106 of via chat via www.tele-onthaal.be
