In de krant het zoveelste bericht over een “persoonsongeva”l op het spoor. Gelukkig dit keer niet in Hoeilaart, waar het verleden zomer rond deze tijd het geval was.
Met persoonsongeval bedoelt men dan meestal dat het om een zelfdoding gaat.
Zelfmoord of zelfdoding komt niet zo maar uit de lucht vallen, en het is geen toeval dat het zo vaak in da zomer en dus ook in vakantiemaanden gebeurt, wanneer iedereen verondersteld wordt van vrolijk en gelukkig rond te lopen. Wie dan wanhopig is, kan zeker dan het schril contrast met de eigen gevoelens nog veel minder aan.
Ik heb niet voor niets mijn laatste depressie met vakantie in Blankenberge gehad.
Op Facebook vond ik vandaag toevallig ook een goed artikel terug over zelfmoord en hoe je er kan tegenaan kijken.
Onthoudt vooral dat mensen niet dood willen, ze willen enkel een ander leven en hun wanhoop kwijt.
Het artikel stond destijds uit de krant De Standaard naar aanleiding van de actie Te Gek die aandacht vroeg voor zelfmoordpreventie.

Wie het zegt, doet het niet, en andere misverstanden over zelfdoding

Gemiddeld 2,5 jaar tussen eerste gedachte aan suïcide en de dag dat iemand eraan overlijdt.
Wie aan zelfdoding denkt, wil in de eerste plaats verandering.

Zelfdoding kan niet voorkomen worden.
Over zelfdoding blijven veel misverstanden de ronde doen en dit is wel het hardnekkigste, zegt Kirsten Pauwels, directeur van de Zelfmoordlijn1813. ‘Veel mensen denken dat wie aan zelfdoding denkt, het vroeg of laat toch ooit zal doen. Dat het altijd fataal afloopt. Dat is natuurlijk nefast voor elke preventie.’

Als je erover praat,lok je het uit.
Ook een lastige, waar zelfs hulpverleners mee worstelen, zegt Pauwels. ‘Vaak reageren ze verbaasd als wij hen vertellen dat dit niet klopt. Ons advies luidt om er expliciet naar te vragen wanneer je ziet dat iemand zich niet goed voelt en je vermoedt dat deze persoon aan zelfdoding denkt.’
‘Praten is wél goed. Het lost niet alles op, daar kan meer hulp voor nodig zijn, maar wie in een open klimaat over suïcidegedachten kan vertellen, voelt de spanning verminderen en ook de aandrang om het te doen. Je kunt maar beter op elk signaal ingaan, hoe klein ook. Beter een keertje te snel dan te laat.’

Wie erover praat, doet het niet.
Pauwels: ‘Dit misverstand gaat er ten onrechte van uit dat wie over zelfdoding praat, alleen maar aandacht zoekt. Het is een foute interpretatie van een duidelijk signaal. De realiteit is dat een grote meerderheid van de mensen die gestorven zijn door zelfdoding, vooraf signalen heeft gegeven. Door over hun doodswens te praten, slaan ze alarm. Daarop ingaan, is het begin van preventie.’

Een zelfmoord gebeurt impulsief.
Pauwels: ‘Meestal is dat niet het geval. Het is niet omdat er ineens iets is gebeurd, dat iemand plotseling beslist: nu maak ik een eind aan mijn leven. Dat ene voorval kan de druppel zijn die de emmer doet overlopen. Maar doorgaans is er een heel proces aan voorafgegaan.’
‘We weten dat er gemiddeld 2,5 jaar verloopt tussen de eerste gedachte aan suïcide en de dag waarop iemand eraan sterft. Nabestaanden die totaal verrast zijn door de suïcide zien achteraf soms toch in: ja, toen ging het al niet goed. Dat kan dan confronterend zijn. Sommige mensen kunnen namelijk heel goed verstoppen dat ze eraan denken.’

Wie aan zelfdoding denkt, wil dood.
Pauwels: ‘Het doel van zelfdoding is meestal niet de dood, maar verandering. Elke poging tot zelfdoding is een uiting van lijden, die aangeeft dat mensen zo niet verder willen. Er kan een psychiatrische ziekte aan ten grondslag liggen, of een depressie. Die is misschien nog niet vastgesteld of gediagnosticeerd. Maar het is niet de depressie op zich die tot zelfdoding leidt. De missing link is wanhoop.’
‘Het is wanhoop die hen drijft; ze zien geen andere uitweg meer. Als je deze mensen voor de keuze kon stellen: sterven of een ander leven, dan zouden ze voor dat ander leven kiezen.’

Wie met vragen zit over zelfdoding, kan telefonisch terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de pas vernieuwde website www.zelfmoord1813.be.

Veerle Beel – De Standaard 16.07.2014

Of ik ooit aan zelfmoord gedacht heb? Gedacht wel. Als ultieme ontsnappingsroute. Overwogen of geprobeerd nooit.