Parket Limburg slaat alarm na live zelfdoding op Facebook
‘Stel gerichte vragen, grijp in, bel desnoods de politie’

De Standaard – Pieter Huybrechts – 24.08.2019

Het Limburgse gerecht reageert erg bezorgd na een zelfdoding in Genk, live te volgen via Facebook. Ook specialisten pleiten voor assertiever optreden.

In Vlaanderen stappen jaarlijks meer dan duizend mensen uit het leven. Dat zijn er gemiddeld drie per dag. ‘Het cijfer daalt lichtjes, maar eigenlijk is het woord “stagnatie” beter op zijn plaats’, zegt Kirsten Pauwels van het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie. ‘We zijn blij dat het cijfer niet stijgt, maar elke zelf­doding is er een te veel.’

De roep om meer preventie klinkt luider dan ooit na een voorval, donderdagavond, in Waterschei (Genk). Een man van 36 streamde zijn wanhoopsdaad live op sociale media. De man, een ­vader, was verwikkeld in een vechtscheiding, zijn zelfdoding was minutenlang live te volgen. Tal van vrienden waren getuige. Volgens het gerecht werd het filmpje snel offline gehaald om copycatgedrag te vermijden. Meer dan honderd mensen repten zich naar de woning van de man, maar hulp kon niet meer baten.

Niet langer taboe

Zowel Bruno Coppin, pers­magistraat van het parket Limburg, als experte Kirsten Pauwels spreekt van een bijzonder trau­matiserende ervaring voor alle ­betrokkenen. Ongezien in ons land ook. Enkele jaren geleden dook, toevallig ook in Limburg, een schokkend filmpje op van twee jongeren die besloten hadden om hun dodenrit tegen een boom live uit te zenden. Beiden overleefden de crash. Meer nog: de bestuurder staat binnenkort terecht wegens poging tot moord op zijn vriend. Ook gisteren, ook in Limburg: de urenlange zoektocht van de politie in Kuringen naar een vrouw die signalen had uit­gestuurd dat ze uit het leven wilde stappen. Over haar lot raakte vrijdag niets meer bekend.

 ‘‘Er bestaat
professionele hulp,
er kan tijdig ingegrepen worden. Iedereen moet
dat weten’
Kirsten Pauwels
Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie

Je zwarte gedachten delen op sociale media lijkt niet langer ­taboe. Wie eraan denkt uit het ­leven te stappen, kan dat kwijt op Facebook of Instagram en doet dat ook steeds vaker. Tot die verontrustende vaststelling komen experts suïcidepreventie.

‘Vroeger bestond de mogelijkheid niet, of toch minder, om die donkere gevoelens publiekelijk te uiten’, zegt Kirsten Pauwels. ­‘Kanalen als Facebook zijn relatief laagdrempelig, wat ze gevaarlijk maakt. Maar als je het positief ­bekijkt, bieden ze ook heel wat mogelijkheden voor preventie.’

‘Grijp altijd in’

‘We moeten ons de vraag durven te stellen of we als maatschappij genoeg doen om zulke drama’s te voorkomen’, zegt parketmagistraat Bruno Coppin. ‘Als gerecht streven we toch nog altijd naar een veilige, rechtvaardige en zorgzame samenleving. We willen ­benadrukken dat mensen met donkere gedachten altijd naar de Zelfmoordlijn 1813 kunnen bellen. ’, zegt Coppin. ‘Er bestaat professionele hulp, er kan tijdig ingegrepen worden. ­Iedereen moet dat weten.’

Suïcidepreventie-expert Pauwels beaamt dat. Ze pleit voor meer assertiviteit in zulke delicate gevallen. ‘Wees alert op sociale media. Wie depressieve wolken opmerkt: grijp in, spreek die persoon aan, stel directe vragen, desnoods via een privébericht. Reik concrete opties aan, hoe moeilijk ook. En komt er geen geruststellend antwoord, aarzel niet, sla alarm en bel de hulpdiensten. Facebook is voor ons een medium om heel hard in de gaten te houden. Maar het kan vaak ook een eerste opstap richting gerichte hulp zijn.’

Wie met vragen zit rond zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de website www.zelfmoord1813.be.