Een wasbordje is nergens goed voor

De Standaard – Tom Heremans – 06.09.2018

De broers Staf en Matthias Coppens stellen al enkele jaren hun lichaam ‘ter beschikking van de wetenschap’, in het VTM-programma Het lichaam van Coppens. In de eerste aflevering van het zesde seizoen kunt u vanavond zien hoe ze in acht weken tijd een af­getraind lichaam kweken. Met onder meer prominente biceps, triceps en quadriceps, maar de spieren waarover vanavond het meest te doen is, zijn de musculus abdominis. De buikspieren, de sixpack, het wasbordje.

Dat wasbord is het – vooruit maar – uithangbord van hun experiment geworden, omdat de buikspieren het moeilijkst ‘bovenliggend’ of zichtbaar te krijgen zijn. Dat komt doordat ze onder een laag buikvet zitten. Iedereen, zelfs u, heeft een wasbordje, alleen kun je het dus niet zien. Je kunt sit-ups doen tot je er hoofdpijn van krijgt, zolang je buikvet hebt, zul je niet met je wasbordje kunnen uitpakken. Voor alle duidelijkheid: ook wie slank is en een platte buik heeft, heeft nog buikvet. Je vetpercentage moet bijna idioot laag zijn voor je sixpack bloot komt te liggen. Je kunt je buikspieren natuurlijk extra trainen, zodat ze er nog meer ‘gebeiteld’ uitzien, maar diëten is dus veel belangrijker dan oefeningen doen. Dat vertelden de broers Coppens vorige week zelf al aan Het Nieuwsblad: ‘Dit was 95 procent voeding en 5 procent training.’

Blaartrekkend saai

De broers lieten in hetzelfde interview ook weten dat ze die twee maanden voortdurend honger hadden. Dat kwam natuurlijk ook door de extreem korte periode waarin ze hun experiment wilden doen ­slagen, maar wie er de vakliteratuur op naslaat, hoort van professionele wasbordjes precies hetzelfde. Je moet alcohol uit je leven bannen, je mag geen zuivel, pasta of rood vlees eten, en ga zo maar door. Is dat gezond? Tot op zekere hoogte wel, maar daarboven niet meer. Gezond eten en afslanken is goed tot je een platte buik hebt, stellen artsen, maar die extra inspanning om dat extra beetje vet kwijt te raken voor je wasbordje, levert je geen extra levens­jaren op. Het lijkt alleen maar alsof je leven veel langer duurt, omdat het zo blaartrekkend saai wordt. ‘Je moet kunnen afstappen van het idee dat eten lekker kan zijn, laat staan een aangenaam tijdverdrijf’, getuigde fitnessinstructeur en model Gino Caccavale vorig jaar in Men’s Health. ‘En je sociale leven wordt onbestaande, want je zit elk vrij moment in de gym.’ Het is, kortom, geen leven, zoals Mathias Coppens toegaf: ‘Ik heb twee maanden slechtgezind rondgelopen, en je seksleven gaat er ook niet op vooruit’

Bovendien kan je lijf een obsessie worden, waarschuwt Caccavale. De broers Coppens beamen alweer: ‘Hoe harder je traint, hoe meer je op lichamelijke onvolkomen­heden gaat letten. Op het eind van die acht weken zagen we meer vet aan ons lijf hangen dan voordien.’

Te kleine T-shirts

Dat brengt ons bij de volgende prangende kwestie. Als je een keer zo’n wasbordje hebt, wat doe je er dan mee? Zolang je kleren aanhebt, ziet niemand het resultaat van je maandenlange inspanningen. Ga je bij elke gelegenheid je T-shirt uittrekken om ermee te pronken? Ga je er elke zaterdag mee in het plaatselijke zwembad paraderen? Of doe je het gewoon voor die ene strand­vakantie per jaar? Of wil je meer volgers op Instagram? Wie wil nu zo iemand zijn?

Begrijp me niet verkeerd, er is niets mis met een gezond, mooi lichaam. Gespierde armen, brede schouders, strakke kont, het heeft wel iets. Zonder al te gay te willen klinken, iemand als Bartel Van Riet ziet er best patent uit. Dat komt misschien doordat zijn lichaamsbouw deels voortvloeit uit zijn beroepsactiviteit: de man was ooit boomsnoeier – zulke jongens verrichten elke dag acrobatisch werk.

Het is pas als je in de fitness je lijf extreem gaat oppompen dat het belachelijk wordt. En dan krijgen mensen een verkeerd beeld van je. Ik toch. Als ik zo’n afgetrainde krachtpatser ontmoet, verdring ik de woorden ‘afgetrainde’ en ‘kracht’ en blijft alleen de patser over. Zeker als hij zijn T-shirt twee maten te klein draagt. En dat doen ze allemaal, u moet er maar eens op letten.

Ik vind extreem afgetrainde lijven bedreigend. Wie altijd een wapen bij zich heeft, zal ooit geneigd zijn het te gebruiken. Dat geldt ook voor mensen die van hun lijf een wapen maken. Ik ervaar spierbundels daarom als, durf ik het zeggen: te mijden.

Herinnert u zich Damiano, de Italiaanse spierbundel uit het recentste seizoen van Blind getrouwd? ‘Mensen denken altijd dat ik een player ben, omdat ik eruitzie zoals ik eruitzie’, zei Damiano bij de eerste kennismaking met het Vlaamse publiek. ‘Maar ik ben helemaal niet zo, het is niet eerlijk.’

Misschien niet, maar wat verwacht je dan, als je er alles aan doet om er als een player uit te zien? Het is misschien een conservatieve reflex, maar wie zijn gezicht vol piercings stopt en de letters ‘HATE’ op de knokkels van beide handen laat tatoeëren, weet ook dat hij de boodschap ‘Ik heb schijt aan alles en iedereen en vooral aan u’ uitstraalt. Wellicht is het hem daarom te doen. Toch?

Onderbroeken van de Hema

Goed. We zijn allemaal ijdel, ik ook. Als mijn BMI weer eens tegen de 25 aanschurkt en mijn buik ruzie zoekt met mijn broekriem, wil ik daar ook iets aan doen. Ik wil me goed voelen in mijn vel, en in mijn kleren. Dat vergt inspanning en zelfdiscipline, maar met mate. Geen haar op mijn hoofd dat eraan denkt te streven naar een buik als een kasseiweg, schouders waar je het verzameld werk van Hugo Claus op kunt uitstallen en bovenarmen die je mouwen doen scheuren. Dat is nochtans het ideaalbeeld dat wordt opgehangen in ontelbare films, in tv-spots van Coca-Cola en in reclame voor onderbroeken. (Terloops gezegd: de broertjes Coppens maken met hun nieuwe lijven reclame voor onderbroeken van de Hema, je moet het zien om het te geloven.)

In dat mannelijke ideaalbeeld schuilt een gevaar, net zoals in het extreem slanke vrouwelijke schoonheidsideaal dat bij jonge meisjes tot eetstoornissen kan leiden. Tegenwoordig slikken jongens van dertien in de fitness steroïden om er sneller opgepompt uit te zien. Op de speelplaatsen van middelbare scholen zie je meer spierbundeltjes dan nerds lopen. Wat zeg ik: zelfs de nerds zijn meestal spierbundeltjes.

Het is dus een recent fenomeen. Twintig jaar geleden liepen alleen Hollywoodsterren, top­sporters en bodybuilders er zo bij. Tegenwoordig zien angstaan­jagend veel gewone mensen eruit als Ryan Gosling in Crazy Stupid love.

Het verschil is: toen Ryan Gosling te horen kreeg dat hij in Crazy stupid love een scène had waarin Emma Stone zijn blote bast ziet en verbouwereerd uitroept ‘Oh my god, you look photoshopped’, had hij nog een half jaar de tijd om er met zijn personal trainer en voedingsconsulente voor te zorgen dat hij er gefotoshopt uitzag toen de opnames begonnen. Daar wordt hij bij elke film dik voor betaald, en na de opnames kan hij zich weer laten gaan. Waarna wij in Story kunnen kijken naar de paparazzi-foto’s van zijn beginnende buikje tijdens zijn strand­vakantie in Malibu.

Een gezellig lijf

En de vrouwen, wat vinden zij ervan? Daar is – het zal u niet verbazen – onderzoek naar gedaan. De meeste vrouwen houden niet van mannen met een sixpack, zo blijkt. Daar hebben ze verschillende redenen voor, de meeste egocentrisch van aard. Een man met een sixpack wil de hele tijd sporten, samen met een vrouw die ook een perfect lichaam heeft, en veel vrouwen hangen het liefst in de sofa met een glas witte wijn naar Netflix te kijken. Zoiets. Maar ook: een man met een overdreven gespierd lichaam verliest al zijn kwetsbaarheid. En hij wekt wantrouwen op: waarom probeert hij daarmee indruk te maken? De meeste vrouwen (kandidates voor Temptation Island uitgezonderd) zullen het niet snel toegeven, maar ze verkiezen eigenlijk een man met een dad bod. Dat is Engels voor ‘een gezellig lijf’, zoals de broers Coppens hun ­lichaam voor het experiment omschreven. Het soort lichaam waaraan ook ik al jaren werk, besef ik nu. Een beginnend buikje (check), zwembandjes boven de heupen (check) en bovenarmen waar je een putje in kunt duwen (check).
Vanavond, dames, eet ik een vol bord lekkere pasta, met een glas rosé erbij. ­Speciaal voor jullie.