Generatie Z is nog minder weerbaar tegen depressie en burn-out dan millennials
De Morgen – 20.09.2018 – Cathy GalleJongeren die binnenkort op de arbeidsmarkt komen, zullen nog veel vatbaarder zijn voor burn-outs. “Als we niet ingrijpen, komt er een tsunami van burn-outs op ons af.”
Dat millennials (24- tot 38-jarigen) vaak last hebben van burn-out en depressie, is ondertussen bekend. Maar de generatie die na hen komt, Generatie Z (8- tot 23-jarigen), is er zo mogelijk nog erger aan toe. Dat blijkt uit een nieuwe studie van trendbureau Trendwolves, die zopas is voorgesteld.
“Als die groep de arbeidsmarkt opstroomt, dreigen er grote problemen”, stelt Willemijn van Dommelen van vzw ’t Hart voor Iedereen, een organisatie die mensen met psychosociale problemen ondersteunt en die de studie over Generatie Z bestelde.
Van Dommelen: “De aandacht ging tot nu toe vooral naar de millennials, die zichzelf hoge verwachtingen opleggen en zo vatbaar zijn voor stress en burn-out. Maar nu zien we de jongste slachtoffers van overmatige stress over het hoofd. We moeten de focus verschuiven, anders komt er een tsunami aan burn-outs op ons af. En dan kunnen we spreken over de generatie ‘burning boomers’.”
Weinig illusies
De Gen Z’er, zoals ze vaak genoemd worden, groeit op in tijden van economische onzekerheid en dat heeft grote gevolgen, stelt Trendwolves. In tegenstelling tot de millennial, die opgevoed werd met het idee dat hij alles kon krijgen en worden wat hij wil, is de Gen Z’er veel realistischer. Hij beseft dat hij hard zal moeten werken en vooral ook het heft in eigen handen zal moeten nemen. “Dat leidt tot stress en druk”, staat in het rapport te lezen.
Bovendien is de Gen Z’er vertrouwd met snel veranderende technologie. Het is de always-on-generatie, die uren per dag online doorbrengt, vaak op verschillende schermen tegelijk. Ze zijn de meest verbonden generatie ooit, maar echte rusttijd weten ze niet zo gemakkelijk te vinden. Door het overmatige smartphonegebruik slapen ze vaak ook slechter, en ook dat maakt hen vatbaarder voor depressies.Enerzijds leggen de jongeren zichzelf druk en stress op die voor meer psychosociale problemen zorgt. Maar de Gen Z’er past ook niet echt in de arbeidsmarkt zoals die nu georganiseerd is, menen ze bij Trendwolves. “Om met de overvloed aan keuzes te kunnen omgaan, meten Gen Z-jongeren zich een flexibele houding aan. Ze willen zelf kunnen bepalen waar en wanneer ze werken, zodat ze meerdere jobs met meerdere passies kunnen combineren.”
Zelfstandigheid
Het sleutelwoord is ‘absolute vrijheid’, bleek ook uit een bevraging die Trendwolves al in 2016 deed bij Generatie Z. Een op de twee jongeren wil ooit een eigen zaak opstarten of zelfstandig werken. Ze willen niet gebonden zijn aan materiële rijkdom. Stabiliteit, een hoog loon en een prestigieuze titel zijn minder belangrijk. Het gevoel hebben nuttig werk te leveren, des te meer.
“Gen Z-jongeren worstelen ook met de traditionele, verticale hiërarchie”, staat in het recente rapport te lezen. “Vroeger waren experts mensen die een bepaald diploma en jarenlange ervaring hadden. Nu kan iedereen met een verhaal op een blog of YouTube-kanaal dat zijn. Jongeren respecteren je niet langer omdat je ouder bent of hoger op de ladder staat, maar op basis van wat je bereikt hebt. Hiërarchie en autoriteit op grond van leeftijd lijkt hun niet fair.”
Beter dan jongeren te verplichten om zich in de traditionele werkvisie te wringen, waardoor ze bijna vanzelfsprekend ongelukkig zullen worden, moet er nagedacht worden over oplossingen, meent Willemijn van Dommelen.
“Hun verwachtingen en het huidige werkbeeld zijn gewoon niet altijd even verzoenbaar. Er moet dringend meer aandacht komen voor dit probleem, want het komt razendsnel op ons af. Wat nu vooral nodig is, is een diepgaandere studie over het fenomeen. En een allesomvattend actieplan. Jongeren moeten weerbaarder gemaakt worden, maar we moeten ook bedrijven sensibiliseren. Doen we dat niet, dan ziet de toekomst er niet rooskleurig uit.”Het kabinet van federaal minister Maggie De Block (Open Vld) liet weten de studie ernstig te nemen.