Bo Van Spilbeeck: “Nagefloten worden vind ik een compliment”
24-08-18, 11.54u – Kim Van De Perre en Lotte Beckers – De Morgen

58 jaar hield Bo Van Spilbeeck haar echte ik verborgen. Uit angst om haar gezin en job als VTM-gezicht te verliezen. Vandaag gaat ze al een half jaar als vrouw door het leven, een rolmodel voor andere transgenders. “In de Carrefour zeggen ze: Bo, we wisten het al lang.”

Grote glimlach, zelfverzekerde tred. Alsof ze nooit anders heeft gedaan, flaneert Bo Van Spilbeeck (59) op torenhoge sandalen over de natte, glibberige kasseien die naar het restaurant van Willem Hiele leiden. Ze schudt haar paraplu uit – qua kleur perfect afgestemd op haar outfit. Excuseert zich voor de lichte vertraging. “Mezelf klaar­maken vergt tegenwoordig net iets meer tijd dan vroeger.”

Haar coming-out was nieuws – letterlijk dan, een item in het VTM Nieuws op 29 januari – en kwam voor veel kijkers op zijn zachtst gezegd onverwacht. ‘VTM-gezicht Boudewijn Van Spilbeeck beslist na 58 jaar om voortaan als vrouw door het leven te gaan.’ Haar eerste selfie als Bo, met lange blonde haren, sierde zowat elke voorpagina in het land. Plots werd de journaliste zelf het onderwerp. Tot in Nederland, Frankrijk, Japan en Turkije toe.

“30 januari, mijn eerste werkdag als vrouw op de VTM-redactie, was de gelukkigste dag van mijn leven”, zegt ze. Om er snel aan toe te voegen: “Mijn huwelijksdag en de geboorte van mijn dochter en zoon waren natuurlijk ook heel bijzonder. Maar mijn weder­geboorte komt toch op gelijke hoogte. Als ik beelden terugzie van die dag, vallen mij twee dingen op. Eén: het geluk spat ervan af. Twee: in een half jaar tijd heb ik al een hele weg afgelegd. Geen synthetische pruiken meer van 30 euro.” (lacht)
Mentaal zware maanden

De vrouw die vandaag voor ons zit, ziet er inderdaad compleet anders uit. Het resultaat van een restyling, hormonen­kuur en verscheidene gezichts­operaties. Of zoals Bo het zelf met een kwinkslag zegt: “Er is heel wat breekwerk aan te pas gekomen.” Haar kaaklijn werd minder hoekig gemaakt, haar kin verkleind. Haar voorhoofd is minder prominent, haar jukbeenderen meer uitgesproken, de neus iets fijner. De bovenste oogleden zijn opgetrokken. Een facelift haalde huid­overschot weg.

“Maar ik heb nog een hele weg te gaan. Nu ben ik bezig met een behandeling die me voorgoed van mijn lichaams­beharing moet verlossen. Elke haar­follikel wordt afzonderlijk met een elektrische stroom­stoot vernietigd. Ongelooflijk pijnlijk, maar de beste garantie dat de haren nooit meer opnieuw gaan groeien.”

Het is haar eerste grote interview sinds maanden. Bewust. Nog meer dan fysiek waren de voorbije maanden vooral mentaal erg zwaar. “De aandacht was overdonderend. En dat is ze nog steeds. Als ik een vakantie­foto post op sociale media of in een bepaalde boetiek ga shoppen, staat dat de dag erna op de kranten­sites. Laatst ging ik samen met mijn echtgenote naar een theater­première van mijn goede vriendin Leen Dendievel (die in ‘Thuis’ trans­gender Kaat speelt, KVDP/LB). Ik dacht echt: niemand gaat daar oog hebben voor ons, daar lopen zo veel BV’s rond. Maar elke aanwezige fotograaf richtte zijn camera meteen op ons. Mijn vrouw, die voorlopig liever niet in de media komt, kon gelukkig nog net op tijd wegduiken in de massa.”

Denkt u soms: ik had mijn transitie beter uit de spotlights gehouden?
Bo Van Spilbeeck: “Eerst wilde ik het Philippa York-gewijs doen, vroeger bekend als wielrenner Robert Millar, ooit winnaar van de bolletjes­trui in de Ronde van Frankrijk. Zij was al jaren vrouw toen ze het pas vorig jaar officieel bekend­maakte, met één foto en een korte tekst erbij. Maar toen ik dat aan mijn bazen bij VTM zei, hebben die eens goed gelachen: ‘Bo, als scherm­gezicht van het Nieuws kom je daar niet mee weg.’ Ze hadden natuurlijk gelijk. Je kunt moeilijk de ene dag als man voor de camera staan, en de volgende als vrouw. Dat zou te plots zijn voor de kijkers.

“‘Oké’, zei ik, ‘laten we er dan een kort nieuws­item van twee minuten over brengen.’ Het is uiteindelijk een reportage met Cathérine Moerkerke geworden van veertig minuten.” (lacht)

Een aangrijpende scène in Cathérine was uw laatste nieuws­reportage als man. ‘Dit was het dan’, zei u.
“Ik dacht echt: ik ga mogelijk nooit meer voor een camera staan. Mijn hoofd­redactie had me vooraf wel verzekerd dat ik gewoon kon blijven doen wat ik deed, maar…”

U had er weinig vertrouwen in?
“Met een gebrek aan vertrouwen had het niks te maken. Vooraf weet je het gewoon zelf niet: ga ik er wel goed genoeg uitzien als vrouw om op het scherm te kunnen komen? Achttien jaar geleden is een transgender­vrouw mij al voorgegaan op de VTM-redactie (Estelle Slegers, KVDP/LB). Ze mocht nadien haar teksten niet meer zelf inlezen, mocht niet meer op reportage gaan en is dan zelf weggegaan. Ik verwijt dat de toenmalige VTM-directie niet. De tijd was er toen nog niet rijp voor.”

Is het nu anders?
“Mijn bazen hebben me altijd 100 procent gesteund, me verzekerd dat ik gewoon mijn job kon blijven uitoefenen. Dat ik een even goede journaliste bleef als vrouw dan als man. Daar ben ik hen ontzettend dankbaar voor. (krijgt het even moeilijk)

“Na mijn coming-out was afgesproken dat ik een tijd uit beeld zou verdwijnen tot na mijn operaties. Maar na acht dagen vroegen ze mij al als ruimtevaart­specialiste in de studio om uitleg te verschaffen bij de robot die Elon Musk de ruimte instuurde. Dat is toch fantastisch?”

Kwatongen beweren dat de pers­aandacht voor uw transitie dankbare promo is voor VTM.
“‘VTM heeft die pers­aandacht allemaal georkestreerd’, zeiden sommigen. Niet dus.”

U had nooit het gevoel dat men uw arm omwrong?
“Helemaal niet. Toen ik afkwam met de Philippa York-methode, heeft de hoofd­redactie wel goede argumenten boven­gehaald. Dat de pers­honger dan niet gestild zou zijn. Dat ze naar mijn dorp zouden trekken om daar verhalen te sprokkelen. Dan kon ik beter zelf de controle behouden.

“De communicatie­strategie na mijn coming-out was oorspronkelijk heel terughoudend opgesteld. Maar na dat item in het VTM Nieuws en de repo met Cathérine is mijn gsm ontploft. Eerlijk: ik had dat totaal niet verwacht. Ik dacht echt dat mijn verhaal de dag nadien in een kort stukje met een kleine foto op de tv-pagina’s van de kranten zou belanden.”

Doet alle aandacht ook geen deugd, na jaren van nood­gedwongen stil­zwijgen?
“De reacties zijn gelukkig overwegend positief. Het is vooral geweldig dat mensen naar me toe komen en zeggen dat ik met mijn coming-out een steen in de rivier heb verlegd.
“Vlak na mijn coming-out meldde Transgender Infopunt dat ze in die drie dagen tijd evenveel oproepen hadden gekregen als de twee maanden ervoor. Dat is ongelooflijk. Veel lotgenoten schrijven mij ook aan, vooral via Facebook Messenger. Ik heb er nog een paar honderden te lezen.”

Welke zijn bijgebleven?
“Laatst kreeg ik een schreeuw om hulp van een getrouwde man, met kinderen en een heel hoge functie in een heel mannelijke beroeps­categorie. ‘Help, ik wil ook vrouw worden, maar ik kan dat niet maken.’ Ik ben geen therapeut. Ik kan enkel goed­bedoelde raad geven en doorverwijzen naar het Centrum voor seksuologie en gender aan het UZ Gent. En mijn eigen ervaringen delen. Daarom schrijf ik nu ook een boek. Vijf uitgeverijen trokken aan mijn mouw. Ik heb net een contract bij Uitgeverij Horizon getekend.”

Ze heeft altijd het gevoel gehad dat er iets niet klopte. Anders kan ze het niet verwoorden. Als kind al, in het derde leerjaar van een jongens­school, was ze stik­jaloers toen een andere, oudere jongen de tv-omroepster in een school­toneel mocht spelen. Terwijl ze zelf – “o horror” – de rol van cowboy – “met snor!” – kreeg toebedeeld. Stiekem vond ze het ook fijn om als jongetje de kanten onder­lijfjes van het nichtje te erven.

“In de humaniora greep ik elke kans om in een vrouwenrol te kruipen. Goochelaars­assistente. De progressieve non in mini­rok. ‘Je bent de travestiet van de klas’, zei een leraar ooit. Toen is het voor het eerst benoemd geweest. Al klopte die term toen al niet. Er was meer aan de hand.”

Aan de universiteit op kot trok ze voor het eerst gekleed als vrouw de straat op. “Vestimentair heb ik heel foute periodes gekend. Te korte rokken, te hoge hakken. Luipaard­prints. Al hoor ik dat die nu weer in zouden zijn? Ik heb ook altijd graag toneel gedaan, ook omdat ik daar van gedaante kon veranderen. Het zwanenmeer in tutu bijvoorbeeld. Ik heb mijn vrouw tijdens het studenten­toneel leren kennen.”

Uw vrouw was al lang op de hoogte?
“Ik heb het haar voor ons huwelijk verteld. Voor televisie, tijdens een Nederlands praat­programma over trans­genders. ‘Ik ben ook zo’, zei ik. We waren al lang samen. Onze families en vrienden duwden ons voelbaar richting een huwelijk, terwijl ik bleef denken: hoe gaat dat lukken? Intussen zijn we 35 jaar samen, waarvan 31 getrouwd.”

Dat u zich vanbinnen een vrouw voelde, is nooit een breekpunt geweest?
“Nee. Toen ik het haar vertelde, beseften we geen van beiden de draagwijdte. Ik zei haar dat het na ons huwelijk wel zou veranderen.”

Geloofde u dat echt?
“Ja, en zij ook. Ik dacht: het huwelijks­leven komt in de plaats. Even was dat zo. Maar na drie maanden kwam de behoefte om me als vrouw te kleden eens zo hard terug­. Toen was het ook nog geen bewust plan om volledig vrouw te worden.”

Wat was er toen nog anders?
“Ik wist nog niet wat mogelijk was. Dit was pre-internet. Ik had wel een geheime boekenkast vol informatie over geboren worden in het verkeerde lichaam. En ik was lid van een Nederlandse vereniging. Op een oude tikmachine stuurde ik brieven naar gelijk­gestemde zielen. Ik had stiekem een postbus in de buurt van de toenmalige BRT.
“Op vrije dagen begon ik met de jaren steeds meer als vrouw te leven. Ik stond op, schminkte me, deed een jurk aan en ging zo naar de super­markt. Ik dacht dat niemand dat doorhad. In de Carrefour zeggen ze nu: ‘Bo, wij wisten het al lang.’ Dat was mijn uitlaatklep.”

Hoe reageerde uw echtgenote op die uitlaatklep?
“We praatten er zelden over. Ze heeft dat jarenlang stilzwijgend gedoogd. Af en toe kreeg ik een sjaaltje cadeau, of erfde ik een rok of jurkje van haar. Ze wist ervan maar hoefde het niet te zien. Voor ze thuiskwam, wreef ik mijn make-up eraf en kleedde ik me om. Maar op een moment volstond dat niet meer.”

Wat was het kantelpunt?
“Ik hield het gewoon niet meer vol. Het was… Hoe moet ik het noemen?”

Een leugen?
“Uiteindelijk wel. Een maskerade. De momenten waarop het me te veel werd, stapelden zich op. Zo liepen we met het gezin de halve marathon mee in Disneyland Parijs. Je moest je als Disney-figuur verkleden. Ik wilde als Cruella de Vil gaan, met mijn gezin als dalmatiërs. Of als Sneeuw­witje met een paar dwergen (lacht). Mijn familie drong aan op The Incredibles. Omdat ik niet het figuur heb van Elastigirl, moest ik de macho­vader zijn.”

“Vre­se­lijk vond ik dat. Ik heb het tóch gedaan – ik wou hun fun niet bederven – en was het een heel leuk gezins­moment. Maar de maanden ervoor heb ik daar zwaar ongelukkig door rondgelopen. Dit kan ik niet. Dit ben ik niet.”

“Ook op het werk kreeg ik het lastiger. In mijn auto hingen altijd fris­gestreken hemden voor als ik op het VTM Nieuws in beeld moest. Maar op de redactie, droeg ik de laatste jaren satijnen vrouwen­bloesjes, zijden sjaaltjes, doorzichtige nagellak, laarzen van A.F. Vandevorst. Eerst half verstopt onder mijn broek, nadien erover.”

Uw collega’s wisten het?
“Een paar collega’s wisten het al heel lang. Met Greet De Keyser (VTM-correspondente in de VS, KVDP/LB) ging ik 25 jaar geleden al shoppen als vrouw. Ook Cathérine Moerkerke en Birgit Van Mol waren al jaren op de hoogte. Anderen vermoedden van alles. Dat ik homo was bijvoorbeeld. Sommigen vonden me kunstzinnig, anderen een weirdo. Het strookte niet met mijn imago als ernstig journalist.

“Birgit zei me: ‘Bo, je bent het aan het zoeken. Je wacht tot je uit de kast valt.’ Mijn bazen merkten ook dat ik ‘aan het veranderen was’ en vroegen om een gesprek. Daar heb ik het gezegd. Ze waren meteen helemaal mee.”

U covert al heel uw carrière eerder ‘stoere’ thema’s zoals defensie: bewust?
“Dat is altijd een goede camouflage geweest, al was het zo nooit bedoeld. Ik heb iets met de lucht: parachute­springen, zweef­vliegen, vliegtuigen. Mijn vader nam me als kind vaak mee naar air­shows. Toen de Golf­oorlog uitbrak, keek de VTM-redactie meteen naar mij. Omdat het de eerste weken een lucht­oorlog was en ik alles kende van die gevechts­vliegtuigen. Zo ben ik erin gerold.”

“Ik ben dol op mijn job, was altijd bang om die te verliezen. Tot op een punt dat het me niet meer kon schelen wat mensen van me dachten. Iedereen kon mijn rug op. Dat mannelijke bestaan hield ik gewoon niet meer vol. ‘Desnoods steken ze me na mijn transitie in de bezemkast. Dit is wie ik wil zijn. Een vrouw. Altijd en overal.”

Het was fertili­teits­arts en trans­vrouw Petra De Sutter die haar motiveerde om de laatste nodige stap te zetten. Van Spilbeeck nam De Sutter in vertrouwen tijdens een interview voor het VTM Nieuws. “Ze verzekerde me dat chirurgen geweldige dingen konden doen”, zegt Van Spilbeeck, terwijl ze van haar glas Grüner Veltliner nipt. “Dat ze van mij nog een mooie vrouw konden maken. Dat was het perspectief dat ik nodig had.”

U dacht dat u te oud was?
“Ja. Maar rond dezelfde periode kwam het nieuws dat de Amerikaanse ex-olympisch atleet en reality­ster Bruce Jenner voortaan als Caitlyn door het leven ging. Ook dat heeft me de ogen geopend. Zij was 65, nog een stuk ouder dan ik.”

Hebt u spijt dat u de beslissing niet vroeger hebt genomen?
“Toch wel. Als ik vandaag 20 was, zou ik het al op die leeftijd laten doen.”

Hebt u ooit uw ouders ingelicht?
“Nee. Ze zijn al lang overleden. Ik weet niet of ze het ooit hebben geweten. Ik dacht lang dat mijn moeder het vermoedde. Maar dat dacht ik ook van mijn broer en kinderen, en die vielen uit de lucht. Nu, ik praat ook niet graag meer over mijn periode als man. Dat is een afgesloten hoofdstuk.”

Ook al was het 58 jaar van uw leven?
“Het is pijnlijk, maar op het laatst ging ik er echt aan kapot. Ik dacht zelfs: ik heb altijd een gelukkig leven gehad, als ik geen vrouw kan worden, dan mag het hier stoppen. Dan hoeft het niet meer.”

U overwoog om uit het leven te stappen?
“Ik had inderdaad heel zwarte gedachten.”

Hebt u daar met uw gezin over gepraat?
“Nu wel. Zij en de kinderen waren de reden dat het nooit zover is gekomen. Dat wil ik er absoluut bijzeggen. Ik vond het laf tegenover hen. Dan was ik wel van mijn problemen verlost, maar tegelijk zadelde ik hen met een levens­lang trauma op.”

“Praat erover, zeker als je zo diep zit als ik zat. Dat is de boodschap die ik wil meegeven aan anderen. Ik denk dat ik, als bekend gezicht, absoluut een rol te spelen heb en dingen mee in beweging kan zetten. Maar het is dubbel. Ik moet ook denken aan mijn relatie en mijn gezin. Mijn vrouw en kinderen zijn ontzettend belangrijk voor mij en zitten niet te wachten op die voortdurende media-aandacht. Dat alles in evenwicht houden is een constant gevecht.”

Na het hoofdgerecht haalt ze haar smartphone boven. Toont trots wat vakantie­kiekjes van een recent familie­weekend in de Champagne­streek. Bo, haar vrouw, hun zoon (26), dochter (28) en partners, breed lachend poserend voor een stel vintage cabrio’s. “Ik ben nogal een auto­freak.”

Is er tijdens die gezins­vakanties veel over uw transitie gepraat?
“Nee. De heftigste gesprekken zijn vorig jaar gebeurd. Vlak voor we samen twee weken naar Florida gingen, heb ik het aan mijn dochter verteld. Ze had door dat ik met iets zat, dat ik niet naar de reis uitkeek. Ik zag het gewoon echt niet zitten om veertien dagen als man rond te lopen. Als ik alleen met mijn vrouw ging, lag ik al in bikini aan het zwembad. En mijn onthaarde benen kon ik verantwoorden omdat ik fietste. Het ideale excuus. Mijn kinderen wisten tot vorig jaar nog van niets.”

Hoe vertel je aan je kinderen dat papa gevangen zit in een vrouwen­lichaam?
“Ik heb het er gewoon uitgeflapt. Het was heel heavy. Mijn dochter reageerde gelukkig erg goed, ook al besefte ze op dat moment nog niet dat ik fulltime als vrouw door het leven wilde. In Flori­da zijn we vaak samen gaan joggen en hebben we veel gepraat. Laatst hoorde ik van een vriendin dat mijn dochter had verteld dat ik er veel gelukkiger uitzie. Ook mijn zoon is zeer be­grip­vol. Dat betekent veel. Maar simpel was het niet. Dat is het nog steeds niet. Zeker voor mijn vrouw blijft het moeilijk. Het tegendeel zou verbazen.”

Vlak na uw coming-out zei u: nu kunnen we als twee vriendinnen gaan shoppen.
“In eigen land doen we dat al, en de meeste mensen kijken niet meer om. Dat betekent dat ik er als een gewone vrouw uitzie. In Frankrijk kregen we wel blikken. Mij valt dat nog amper op. Zij moet daar nog mee leren leven.”

Vriendinnen is ook nog iets anders dan liefdes­partners.
“In mijn hoofd ben ik dezelfde gebleven. Maar dat is natuurlijk niet zo. Ik draag nu een gevulde bh, maar door de hormonen heb ik die nog amper nodig. Ik evolueer al naar een B-cup. Mijn echtgenote is getrouwd met een man. Maar die man is elke dag wat meer weg. Ze mist Boudewijn. Ze heeft me wel altijd Bo genoemd. Zoals al mijn vrienden trouwens. Voor de meesten is dat gewoon een afkorting van Boudewijn. Maar ik ben mij er al 35 jaar stiekem van bewust dat ‘Bo’ ook een meisjes­naam is.”

Zijn jullie de uitzondering die wel gehuwd blijft?
“Zeker niet. Ik denk dat zowat de helft van de koppels van wie een van de twee voor transitie kiest, samen­blijft. Mijn vrouw heeft al contact met buddy’s bij Trans­gender Info­punt, vrouwen in een gelijk­aardige situatie bij wie ze terecht­kan voor een babbel.”

Ze wil het liefst uit de spotlight blijven. U hoopt dat ze ooit wel haar verhaal wil doen.
“Omdat ze als partner van een trans­vrouw een belangrijke stem kan zijn. Voor anderen. Om te tonen dat het moeilijk is, maar wel kan. We zijn beiden optimistisch. Maar er staat ons nog wel wat te wachten. De geslachts­operatie die ik nog voor het einde van het jaar zal ondergaan. Dat verandert ook veel op intiem vlak. Al wil ik daar niet verder over uitweiden.”

Worden jullie daarin als koppel professioneel begeleid?
“Ik heb mijn eigen psychiater net om referenties gevraagd. Niet dat er sprake is van een crisis. Maar het is wel ingrijpend.”

“Zit ik wel vrouwelijk genoeg?”, checkt ze bij de fotograaf, terwijl ze haar cardigan “Jackie O-gewijs” over haar schouders drapeert. “Zie je mijn buik niet te hard? Er moeten dringend nog enkele kilo’s af. Ligt mijn haar nog goed? En moet ik mijn make-up niet even bijwerken voor de foto’s? Krijg ik de beelden voor publicatie trouwens nog te zien?” Vragen die ze tijdens het gesprek nog enkele keren zal herhalen.”

“Ik weet dat ik er sta als vrouw”, zegt ze, wanneer ze na de foto­break weer aanschuift voor het ijsdessert. “Maar zeker in deze fase van de transitie komen er toch nog onzekerheden boven. Ik zie nog details die niet goed zijn. Mijn haar is nog een issue. Dat moet nog groeien. Ik hoop dat het nog groeit. Als ik ’s ochtends en ’s avonds in de spiegel kijk, zie ik nog steeds mijn oude zelf. Met iets langer haar, maar toch nog mijn oude ik.”

“Eén oog sluit nog niet zo goed. Mijn gezicht oogt nog gezwollen en gespannen van de operaties. Soms heb ik het idee dat ik een masker opheb. Dat moet zich nog allemaal zetten. Eén vrouw die een gezichts­operatie heeft gehad, vertelde me dat dat bij haar achttien maanden heeft geduurd. Geduld dus.”

“Ik ben heel tevreden met het resultaat. Maar op dagen dat ik focus op wat nog niet goed is, werkt dat heel fel op mijn gemoed. Dat zijn mindere dagen. Zeker met die hormonen die ongelooflijk hard inwerken bij mij. Dat is echt zot. Ik reageer heel vaak super­emotioneel.”

Hoe hard heeft het nieuws dat trans­vrouw Paulien De Groote uit de Eén-reeks M/V/X in juli uit het leven stapte, u geraakt?
“Ik ben daar niet goed van geweest. Ik heb haar nooit in het echt ontmoet, maar we waren wel in contact via sociale media. Ik had geen idee dat ze zelf­doding overwoog, merkte wel dat haar berichten steeds bitterder werden.”

Mensen bleven haar tot haar verdriet met ‘meneer’ aanspreken: op haar voormalige werk, als ze naar callcenters belde…

“Dat is ook enorm confronterend. Dat merk ik zelf ook. Mijn stem is nog veel te laag. Bij trans­mannen gaat die stem automatisch lager door het testosteron. Wij kunnen enkel veel trainen bij logopedisten.”

Ook trans­gender Ariane (20) zag je in M/V/X hard worstelen. Een transitie is niet altijd een bevrijding?
“Ik kan moeilijk voor haar spreken. Maar het is een lang, moeilijk proces. Bij elke stap duiken er nieuwe hordes op. Je moet zoeken naar een nieuwe identiteit. Soms beantwoordt je nieuwe look toch niet aan het beeld dat je al zolang in je hoofd had of waar je van droomde. Al ziet Ariane er prachtig uit.”

“Hier en daar is al geschreven dat mijn weg wel heel hard als een hoera­verhaal wordt afgebeeld. Dat is het natuurlijk niet. Dat wil ik benadrukken. Ik besef dat ik veel geluk heb. Acceptatie door vrienden en familie. Bevestiging op mijn job. Zaken die iemand als Paulien misschien miste. En dan is het eens zo hard.”

“Ook financieel comfort is een belangrijke factor. De behandelingen die ik heb laten doen, zijn voor vele anderen gewoon niet mogelijk. Ze blijven zitten met een hoekig gezicht, of een baard die ze elke ochtend weer moeten scheren. In sommige landen wordt ontharing bij trans­genders terugbetaald, bij ons niet. Op dat vlak ben ik met mijn gat in de boter gevallen. Maar makkelijk is het voor mij evenmin.”

Volstaat de nieuwe trans­gender­wet of moeten er dringend nog meer zaken gebeuren om trans­genders te ondersteunen?

“Dat de verplichte castratie is afgeschaft, is een grote plus. Want niet iedereen wil die laatste stap met mogelijke complicaties nog nemen. Ook goed is dat je nu niet meer via justitie moet gaan om je geslacht en naam op je identiteits­kaart te wijzigen. Ik heb zelf maanden moeten wachten tot mijn situatie in het Staatsblad werd gewijzigd.”

“Nu nog ben ik elke vrije dag met administratieve romp­slomp bezig. Mijn auto’s moeten opnieuw ingeschreven worden. Je moet de bank, de mutualiteit, de verzekering, het gas- en elektriciteits­bedrijf verwittigen. Volgens Tax-on-web bestond ik plots niet meer.”
Je merkt hier en daar ook ‘trans­moeheid’: sommigen vinden dat er te veel aandacht wordt besteed aan iets wat uiteindelijk ‘slechts’ voor een minderheid van belang is.
“Er was toevallig wat overkill omdat alles samenkwam: mijn coming-out, de reeks M/V/X, de wets­wijziging… Ik ben daar alvast bewust mee bezig: dat ik niet te veel in de kijker loop. Dat mensen niet zeggen: is die Bo daar nu weer? Ik wil mijn geloofwaardigheid als journalist niet verliezen. Het is ook delicaat naar collega’s toe. Ik wil geen diva worden. Sommigen kijken nu al raar op als ik zeg dat ik door VTM wordt gestyled.”

U zei daarnet dat de reacties ‘overwegend’ positief waren. Waren er ook andere?
“Het ergste was Terzake. Het studio­gesprek met die ultra­conservatieve studenten­leider (Dries Van Langenhove, KVDP/LB). Die heeft dat hele gesprek, zonder kennis van zaken, de grootste onzin mogen uitkramen. Dat trans­genders onnatuurlijk waren. In prime­time op televisie! En Annelies (Beck, ‘Terzake’-anker) liet hem in mijn ogen gewoon begaan. Dat begreep ik niet. Gelukkig zat Petra De Sutter er ook bij en gaf zij wel beleefd weerwerk. Maar ik kon dat echt niet aan. Heel die uitzending heb ik zitten snotteren.”

U ervoer het als een persoonlijke aanval?
“Absoluut. Ook al omdat heel de uitzending lang een grote foto van mij werd geprojecteerd op de achtergrond. Dat maakte alles nog erger. Het is gelukkig daar bij gebleven. Afgezien van wat platte pruiken­grappen, wat foute reacties op fora van nieuws­sites en onbegripvolle reacties. Vooral van mannen. Sommigen snappen niet dat ik mijn ‘superieure sekse’ inruil om een vrouw te worden. Terwijl ik het net als een verrijking ervaar.”

De cappuccino’s luiden het einde van de avond in. “Dat treft”, zegt Van Spilbeeck. “Ik gebruik soms een koffie­metafoor om het verschil tussen mannen en vrouwen te duiden. Mannen zijn zoals een Senseo-koffie­apparaat. Je hebt een aan- en uitknop. Vrouwen hebben een heel keuze­menu.”

De fotograaf – de enige man in het gezelschap – tekent formeel verzet aan tegen het feit dat hij met een Senseo wordt vergeleken. Van Spilbeeck mijmert intussen verder.
“Tot nu toe heb ik enkel positieve ervaringen. Of nee: toen ik op 21 juli een Nieuws-repo aan het Vossenplein moest maken en ’s avonds laat plots alleen door de Marollen liep, was ik voor het eerst bang. Wat als een groepje jongeren mij hier straks belaagt en tegen de grond mept? Een gevoel dat ik als man niet kende.

“Seksistische, #MeToo-achtige opmerkingen hebben ze mij ook al nageroepen: best eng. Nagefloten worden door bouwvakkers vind ik dan weer een compliment. Een bevestiging van mijn vrouw-zijn.”

Hebt u als vrouw plots zelf oog voor mannelijk schoon?
“Een vraag die ik vaker krijg. Ga je straks nu ook seks willen met mannen? Een hypothetische vraag die niet aan de orde is, want ik zit in een relatie en wil dat zo houden. Voel ik me aangetrokken tot mannen? Op zekere hoogte wel. Een normale evolutie, denk ik. Ik merk wel dat mannen nu anders naar mij kijken. En ik misschien anders naar hen. Maar nogmaals: niet aan de orde.” (lacht)

Wie vragen heeft over het transgenderthema, kan terecht bij het Transgender Infopunt op het gratis nummer 0800/96.316 of via contact@transgenderinfo.be
Wie vragen heeft rond zelfdoding kan terecht op het gratis nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be.