“Zolang één medemens zelfmoord pleegt, faalt de mensheid.”

Soms vragen mensen, hoe is dat een depressie, en paniekaanvallen hoe krijg je die?
Een paniekaanval kan je vergelijken met fantoompijn. Je been is weg en toch heb je nog pijn alsof het er is en je kan die pijn door niets verhelpen. Bij een paniekaanval is er niets om bang voor te zijn en toch word je overmand door angst die je niet kan beheersen.
Een depressie kan je vergelijken met schijndood, en als je het positiever wilt uitdrukken met een winterslaap, maar dan wel een hele lange.
Mijn eerste depressie heeft drie jaar geduurd, waarvan een gans jaar in bed liggen, alsof het een echte winterslaap was.
De eerste week is helemaal weg, de angst was toen waarschijnlijk te groot om bewust te kunnen meemaken, je valt in een soort coma en kan nog nauwelijks op de benen staan, of je armen bewegen. Alle fysieke kracht is weg.
De huisdokter stuurt je door naar een psychiater, want dit is te erg voor hem, en daar kan je dan na een paar weken terecht. Veel kan die echter in het begin niet doen buiten pillen geven, want eerst moet je fysiek op krachten komen door terug te kunnen slapen en te kunnen eten, want dat lukt dus niet meer.
Gedurende drie maanden werd naar de juiste anti-depressiva gezocht, want niet elk mens, of moet ik zeggen niet elk brein, reageert op dezelfde manier. Slaappillen heb ik nooit gekregen.
Want dat denken mensen vaak, dat je verslaafd geraakt aan de medicatie als je in therapie gaat. En aan antidepressiva geraak je niet verslaafd, daar mag je alleen niet mee stoppen zonder begeleiding van de dokter, en die beginnen ook pas te werken na een kleine maand.
Lichamelijk geraak je er dus relatief vlug terug bovenop, maar dan begint het serieuze werk, er ook geestelijk terug bovenop geraken, en dat heeft zoals ik gezegd heb drie jaar geduurd. Op een gegeven moment heb ik zelfs gevraagd om opgenomen te worden, omdat er maar geen beterschap kwam en ik mijn levenslust maar niet terug vond.
Ik heb dan zoals ik het spottend zeg, drie maanden in het zothuis gezeten, of juister uitgedrukt in het Psychiatrisch Ziekenhuis van Kortenberg. Maar dat was een misstap en verkeerde keuze van mezelf, dat heeft totaal niet geholpen, integendeel, ik was er nog minder mezelf dan thuis.
Ik heb mezelf dan ook ontslagen, en ben dan terug regelmatig naar de psychiater gegaan. Ondertussen ook nog het CAW in Overijse eens geprobeerd, of daar geen goede therapeut zat, maar ook dat was een miskoop.
En hoe stopt het dan? Wanneer wordt het dan beter? Wel dat is voor mij heel wonderlijk gebeurd.
Op een dag zat ik in de zetel en ik hoor mijzelf nog binnensmonds zeggen “en nu is het gedaan!” Ik ben recht gestaan, naar de keuken gelopen, en ben beginnen koken. En vanaf die dag functioneerde ik terug normaal en optimaal.
Maar de therapie moest verder gezet worden, en ik ben ook nog een paar keer hervallen, maar veel minder diep dan die eerste keer.
Het eerste wat de psychiater ooit tegen mij gezegd heeft is: “Gij zijt een hevige hé.” En dat was dus heel goed gezien van hem. Alles gaat altijd veel de fel bij mij, zowel het negatieve als het positieve. Zelfs moed en doorzettingsvermogen. Ik ga er voor zoals ze zeggen, en dan altijd ten volle! Ik put mezelf daardoor uit, en daar moet ik nu nog altijd voor oppassen, om niet te hoog te gaan, en ook om niet te laag te vallen.
Het leven is een evenwichtsoefening, zeggen ze, en dat is inderdaad zo, en net als bij medicijnen moet je je aan de toegelaten dosis houden. En dat probeer ik dus nu te doen, al zal ik mijn temperament wel meenemen naar de eeuwigheid, maar ik herken nu heel duidelijk de signalen als het weer eens mis dreigt te gaan, en dan grijp ik in, want ik weet dat het anders niet meer plezant blijft.

Niets

Je weet niet wat er is. Je bent gestruikeld
In je slaap, een zon heeft je geslagen
Om de hoek en je koopt blind een brood,
Verdwaalt. De straat gaat met je op de loop.

Een vreemde brengt je thuis, het is je vrouw
Die napraat over je begrafenis.
Je lag te roken in je kist, zegt zij,
En pakt een pan en bakt je dode hart.

Je weet niet wat er is. Je zit al dagen
Als een schaduw van je schaduw thuis.
De dokter komt, betokkelt je contouren
En vindt niets. Je bent het met hem eens.

Leonard Nolens – dichter