Samen met de provincie Limburg onderzoekt de UHasselt hoe activiteiten in de natuur stress op het werk en het aantal burn-outs kunnen verlagen.
Op kruidenwandeling tijdens de werkuren
De Standaard – 03.10.2018 – Marthe Saelens
‘Ik kom net van een vergadering op het werk en straks vlieg ik er opnieuw in. Een heuse switch’, zegt Hilde Vanderlinden. Ze is een van de deelneemsters aan het onderzoeksproject over de impact van natuur op werkgerelateerde stress en burn-outs. Samen met drie andere vrijwilligers volgt ze een workshop ‘voederhuisjes maken’ bij een medewerker van Natuurpunt, op het domein Kiewit in Hasselt. Wat verderop begint een andere onderzoeksgroep aan een kruidenwandeling, ook al met een gids van de Vlaamse natuurvereniging.
Beide workshops kaderen in het wetenschappelijk onderzoeksproject van de Universiteit Hasselt en de provincie Limburg. Een vijftigtal deelnemers – bijna allemaal werknemers van de provincie Limburg – werd onderverdeeld in twee groepen: een controlegroep en een groep die tijdens de werkuren de natuur intrekt om er deel te nemen aan ontspannende workshops of wandelingen.
Na drie weken wordt het stressniveau van beide groepen vergeleken en het effect van de natuur op hun stressniveau gemeten. Verwacht wordt dat de vrijwilligers die tweemaal per week de natuur intrekken minder meetbare stress zullen hebben.
Goed voor productiviteit?
‘De cijfers liegen er niet om. In 2013 toonde een onderzoek van Securex aan dat tien procent van de werknemers kan wegvallen met een burn-out. Uit recente studies blijkt dat dit percentage nog stijgt’, zegt professor Michelle Plusquin van de UHasselt. ‘Dat de natuur gunstig is om te ontspannen, is geweten. Als de resultaten van dit wetenschappelijk onderzoek positief zijn, kunnen we dergelijke programma’s aanbieden aan bedrijven en overheidsinstanties’, zegt Plusquin.
Het onderzoek moet bovendien als ijkpunt dienen voor andere projecten. ‘Iemand die thuiszit door een burn-out, kost volgens Securex op jaarbasis gemiddeld 25.000 euro. ‘We willen berekenen hoeveel procent van de werknemers aan het werk kunnen blijven door zich geregeld te ontspannen in de natuur. Vervolgens berekenen we hoeveel kosten er bespaard kunnen worden door een werknemer die niet wordt geveld door een burn-out’, zegt Silvie Daniels, een van de initiatiefnemers van de UHasselt. ‘Verder zal de studie ook de economische gevolgen onderzoeken. Zijn werknemers ook productiever na deelname aan deze activiteiten?’
In aanloop naar de workshops in de natuur zitten de vrijwilligers samen met een psychologe. Tijdens die sessie krijgen ze tips en oefeningen die ze op de werkvloer kunnen toepassen om stress te verlagen. Onderwerpen als timemanagement, assertiviteit en de valkuilen van stress komen aan bod. ‘Na het groepsgesprek trekken we naar buiten om daar te ontspannen en te leren hoe de natuur kan bijdragen aan het verminderen van stress’, zegt een deelneemster aan de wandeling.
Landart en fietstochten
De UHasselt en de provincie Limburg werken samen met Natuurpunt om de buitenactiviteiten te organiseren. Zo zijn er kruiden- en zintuigwandelingen, gaan ze fietsen in de Wijers of doen ze mee aan een workshop landart, waarin de vrijwilligers kunst moeten maken met natuurlijke materialen.
Vervolgens wordt het stresshormoon ‘cortisol’ actief gemeten met drie speekselafnames per dag. Ook door concentratietesten en vragenlijsten willen de onderzoekers het stressniveau van de deelnemers zo objectief mogelijk te meten en te analyseren. De resultaten van het onderzoek worden eind dit jaar bekendgemaakt.
