Soms heb ik de indruk dat de onrechtvaardigheden die we als kind hebben moeten ondergaan, ons rechtvaardigheidsgevoel aangescherpt hebben, en van ons betere mensen heeft gemaakt. Een slechte jeugd is dus niet per se een wipplank voor een loopbaan in de criminaliteit en dus ook geen excuus wanneer je voor de rechter moet verschijnen. Je hebt altijd de keuze voor die andere weg, de weg van de rechtvaardigheid.

Soms hebben mensen irrationele gevoelens die ze zelf niet begrijpen, zoals angst, boosheid, en ja zelfs verliefdheid. Dan heeft het geen zin uitleg te vragen of hen op andere gedachten proberen te brengen, maar aanvaarden is de boodschap, en hopen dat mensen door zelfkennis achter de oorzaak komen en een gezonder alternatief vinden.

En meestal zijn die oorzaken dan in de jeugd te vinden, in de opvoeding, of in de niet-opvoeding. Aanleren lijkt makkelijker dan afleren, en verwerken moeilijker dan aangedaan worden. We krijgen er nochtans allemaal mee te maken, dus oordelen of nog erger veroordelen als mensen vreemde, tegenstrijdigheden, onbegrijpelijke, ja zelfs verwerpelijke reacties hebben, mogen niet onze automatische reacties en gevoelens zijn. Toch maar eerst proberen verder te zien dan wat er zich van buiten afspeelt en ook naar de binnenkant gaan zoeken.

Af en toe vragen, hoe gaat het, is geen overbodige luxe. Maar dan ook écht op het antwoord wachten en goed luisteren, want anders is het de meest zinloze en pijnlijke vraag die je aan iemand kan stellen die het misschien op dat ogenblik helemaal niet meer ziet zitten.