Mijn zoon gaf mij een hoofdstuk te lezen uit het boek van Yual Noah Harari, “Sapeins. Een kleine geschiedenis van de mensheid.”

https://www.groene.nl/artikel/de-betekenis-van-het-leven

Het hoofdstuk dat ik te lezen kregen gaat over geluk, “En ze leefden nog lang en gelukkig”.

Zijn we gelukkiger dan pakweg vijfhonderd jaar geleden? Hebben rijkdom en welvaart van ons tevredener mensen gemaakt?

Zowel historici en wetenschappers hebben er de laatste jaren onderzoek naar gedaan, en blijkbaar hebben noch materiele welstand, noch chemische middelen, noch liberalisme, noch onze overtuigingen, van ons gelukkiger mensen gemaakt.

Blijkbaar kent de mens zichzelf nog niet genoeg om te weten wat hem kan gelukkiger maken. Het enige dat eventueel een antwoord zou kunnen geven waarom we er niet in slagen van gelukkig te zijn is het Boeddhisme. We associëren ons welbevinden namelijk te veel met onze subjectieve gevoelens en het najagen van geluk met het najagen van bepaalde emotionele toestanden.

Volgens veel traditionele filosofieën en religies, zoals het boeddhisme, liggen de sleutels van het geluk just in kennis over jezelf, een goed begrip van wie of wat je werkelijk bent. De meeste mensen identificeren zich abusievelijk met hun gevoelens, gedachten, voorkeuren en antipathieën. Als ze woede voelen, denken ze: ik ben boos. Dit is mijn woede. Daarom blijven ze hun hele leven proberen bepaalde soorten gevoelens uit de weg te gaan en andere gevoelens juist op te wekken. Ze bedenken nooit dat hun ‘ik’ losstaat van hun gevoel en dat hun niet-aflatende jacht op bepaalde gevoelens ze juist ongelukkig houdt.

Geluk staat niet alleen los van externe factoren, zoals welstand en gezondheid waar uiteindelijk iedereen anders op reageert, maar echt geluk staat ook los van onze innerlijke gevoelens. Want hoe meer belang we aan die gevoelens hechten, hoe meer we ernaar hunkeren, des te ongelukkiger we worden.

Het najagen van externe successen, maar ook het najagen van interne gevoelens, belemmeren ons in onze zoektocht naar geluk en rust. Gevoelens komen en gaan, zoals eb en vloed, en van zodra je ophoudt naar bepaalde gevoelens te verlangen, kun je ze gewoon accepteren zoals ze zijn. Dan leef je in het echte nu, in plaats van je voor te stellen hoe het anders had gekund.

Wees dus blij als je je blij voelt en verdrietig als je je verdrietig voelt, en aanvaard dat zowel geluk als ongeluk van voorbijgaande aard zijn. Gevoelens zijn wat ze zijn of niet zijn, en daar kan je dus niet omheen.