Categoriearchief: Vandaag de dag
CULTUUR HEEFT (G)EEN MISSIE
Ieder mens, als hij of zij geen idioot is, doet aan cultuur, en wie dat met liefde, passie en gezond verstand doet, is te bewonderen en draagt bij tot het goede leven, dat wij tegenwoordig cultuur menen te moeten noemen.
Alles te moeten verheffen tot iets buitengewoons en haast onwerelds, laat dat maar over aan de goden en andere charlatans, die hebben dat missionariszijn als stokpaardje en bovendien als enige functie mensen te bekeren tot zogezegde betere wezens. Wat hen meestal niet lukt…
Naar het jaareinde met Reinaert
Maakt creativiteit van ons betere mensen?

Fijne Feestdagen en een Voorspoedig 2021!
Steeds meer en meer krijg ik te horen en te lezen dat kunst onze mentale gezondheid kan redden.
Redden niet, denk ik, daar zijn andere middelen voor nodig, vooral als men al te lang verkeerd bezig is met zichzelf geweld aan te doen, maar wel bewaren na de genezing, daar ben ik van overtuigd. En dan vooral door zelf creatief met kunst bezig te zijn.
Dus dokter, naast therapie en pillen, schrijf in de toekomst ook maar wat klei en kleurpotloden voor!
In evenwicht
Micheline Baetens – 24.12.2020
Fijne Feestdagen en een Voorspoedig 2021 !
De poepers
The Future
Vrolijke feestdagen!
Het aantal coronabesmettingen lijkt volgens de virologen elke dag toe te nemen. Daarbij wordt haast NOOIT verteld dat het aantal doden elke dag afneemt. En waaraan dat ligt zelfs nooit! Alsof dat niet belangrijk is.
Ik noem dit manipulerende berichtgeving die ons moet in het gareel houden, en ons dus ook moet blijven angstig maken voor eventuele versoepelingen.
Veiligheid boven vrijheid stellen is soms nodig, maar niet als men enkel halve waarheden of onjuistheden vertelt.
Vermits volgens wetenschap en politiek de toestand niet onder controle is, kunnen we ons ook afvragen of dat ontnemen van onze vrijheden wel zin is, of dient het een ander doel?
Veel vragen, die ik mij al gedurende deze hele crisis stel, en gelukkig beschik ik over het nodige gezond verstand – ja, daar verschiet u van hé, politici en virologen – om alles met de nodige korrel zout te nemen, zodat mijn leven nog altijd van mij is en mijn vrijheid ook.
Iemand stelt de vraag
1
Het was een geweldig feest
er stierven drie mensen
een van ouderdom
een door alcohol
een omdat hij vocht met de slang
O maar er werd gezongen
gedanst en gedronken!
De pijp ging rond en de pruim
oude verhalen werden nieuw
opa´s stonden in hoog aanzien
die zeiden dat het zo altijd was geweest
en altijd zo zou blijven
en de kinderen bleven erbij
tot ze niet meer konden.
O maar er werd gedanst
en gevrijd bij het leven
een dag een nacht en een dag!
Tot het zout op was
de kruiken leeg
en de schelpen door de kroegbaas
weer afgepakt
toen wankelden ze lachend de berghelling op
sliepen hun roes uit in het gras
een nacht en een lange dag
Terwijl ze sliepen
reden
beladen met het werk van hun handen
in kratten en balen verpakt
in bewaakte colonnes
de vrachtwagens naar de stad
de stad van de banken en de congressen
de stad van de krotten en open riolen
de stad van de mooie dames met chauffeur
de stad van de hoeren voor een knaak
de stad waar iedereen verdient het zout in de pap
iedereen die een vinger in de pap heeft
de stad waar ze altijd van droomden
de stad die ze nooit zouden zien.
2
Verzet begint niet met grote woorden
maar met kleine daden
zoals storm met zacht geritsel in de tuin
of de kat die de kolder in z´n kop krijgt
zoals brede rivieren
met een kleine bron
verscholen in het woud
zoals een vuurzee
met dezelfde lucifer
die de sigaret aansteekt
zoals liefde met een blik
een aanraking iets dat je opvalt in een stem
jezelf een vraag stellen
daarmee begint verzet
en dan die vraag aan een ander stellen.
3
iemand weigert de schelp
iemand houdt op met dansen
iemand smijt de kroegbaas de kruik in ´t gezicht
iemand zegt opa de pest met je oude verhalen
iemand wil het alfabet leren
iemand pakt de opzichter z´n zweep af
iemand steelt een geweer
iemand zegt dit is mijn grond
iemand staat zijn dochter niet af aan de landheer
iemand antwoordt niet met twee woorden
iemand houdt zijn graan verborgen
iemand viert geen feest als de vrachtwagens komen
iemand spuugt op de grond als hij de soldaten ziet
iemand snijdt de banden door
iemand verschuilt zich in het woud
iemand droomt niet meer
iemand richt zich op
iemand is voor altijd wakker
iemand stelt de vraag
iemand verzet zich
en dan nog iemand
en nog iemand
en nog.
Remco Campert
uit Betere tijden
De Bezige Bij Amsterdam 1970
Iedereen kan tekenen
‘Iedereen kan tekenen, en er zit zoveel troost in’
Een bierviltje en een balpen, of het strand van de Noordzee en een vinger, meer heb je niet nodig om een tekening te maken: de ideale remedie tegen de lockdownblues.
Mensen hebben altijd getekend, we beginnen er al aan als peuter, maar zodra we onze kindertijd achter ons laten, verdwijnt het tekenen bij de meesten op de achtergrond – geen zin, geen tijd, geen talent, of we vinden het een nutteloos tijdverdrijf. Maar het lijkt alsof we in deze vreemde tijden de kleurpotloden en tekenstiften herontdekken. En wie eerder al tekende, is het vaak nog meer gaan waarderen. Tijdens de eerste lockdown lanceerde het Smak in Gent een oproep om tekeningen in te sturen. ‘Musea en galeries waren gesloten. De mogelijkheden om de verbeelding van anderen te bekijken waren heel beperkt’, zegt directeur Philippe Van Cauteren. ‘Het leek ons een goed moment om mensen te stimuleren hun eigen verbeelding in gang te zetten.’ De respons was zo groot, dat het museum een expo samenstelde met de inzendingen – te bewonderen zodra de deuren zaterdag weer opengaan: ‘Tekeningen van kunstenaars en niet-kunstenaars, van kinderen tot oudere mensen. Kleine krabbels, kindertekeningen tot minutieus getekende droombeelden: het alledaagse en de fantasie ontmoeten elkaar, het is ontroerend om te zien hoeveel mensen naar het potlood hebben gegrepen om zich uit te drukken.’
Perfectionisme
Waarin schuilt de aantrekkingskracht van tekenen? ‘In de eenvoud en directheid ervan’, denkt Van Cauteren. ‘Het is de kortste afstand tussen onze hersenen en onze handen. Het is een manier van denken in beelden. En je hebt er niet veel voor nodig: een bierviltje en een balpen volstaan. Of het strand van de Noordzee en een vinger.’
Je zit in je kot, je vindt een vel papier in je la en je bent vertrokken. Maar is tekenen meer dan een manier om de tijd te doden? ‘Ik ben ermee begonnen toen ik een burn-out had’, zegt Silke D’Hondt. ‘Ik tekende als kind al graag, nu pikte ik het weer op om de dagen te vullen. Zonder die burn-out en de lockdown was ik er misschien niet toe gekomen. Ik heb een hoofd dat wel eens overloopt van prikkels en tekenen helpt me te focussen. Het leidt me af van zorgen en gepieker en brengt rust. Het helpt me ook om los te komen van mijn perfectionisme.
Aanvankelijk dacht ik dat een tekening een perfecte weergave van de werkelijkheid moest zijn, intussen ben ik erachter dat ook niet perfecte tekeningen mooi kunnen zijn. Ik ben niet de grootste tekenaar, ik teken vrij intuïtief, in een eenvoudige stijl. Door te tekenen ben ik erachter gekomen dat ik creatief ben. Daardoor ben ik professioneel een andere richting ingeslagen, ik heb nu een baan waarin ik meer tijd en ruimte heb om creatief te zijn.’
Reizen in je hoofd
Ook Luk Tas tekende al enkele jaren, maar tijdens de lockdown ging hij zich er intenser mee bezighouden. ‘Vroeger tekende ik vaak mensen op de trein, maar nu ik niet meer pendel, is dat weggevallen. Zo komt er wel tijd vrij. Tekenen is een mooi tegenwicht voor de Zoomgesprekken en het hele dagen thuis achter een computerscherm zitten. Ik vind het zalig om het digitale voor het analoge te wisselen: met papier, potloden en verf bezig zijn. Het is intensief en ontspannend tegelijk, ongelooflijk zen.’
‘Tekenen is fascinerend omdat er zoveel aspecten aan zitten, je kunt altijd nieuwe dingen ontdekken, jezelf verbeteren. De eerste stap is kunnen weergeven wat je ziet. De volgende is daarmee aan de slag gaan en een eigen wereld opbouwen waarin je helemaal los kunt gaan. Dat is een beetje een vlucht weg van die vier muren. Ik kan niet op reis, maar ik kan wel reizen in mijn hoofd, er is een uitweg.’
‘Tekenen is een mooi tegenwicht voor de digitale Zoomgesprekken en het hele dagen thuis achter een computerscherm zitten’Luk Tas
Zowel Silke D’Hondt als Luk Tas tekende voor zichzelf, maar gaandeweg groeide de ambitie. Allebei posten ze hun werk op Instagram omdat ze hun werk willen delen en allebei zijn ze trots als het geliket wordt: ‘Het is mijn droom om binnen enkele jaren deeltijds met tekenen bezig te zijn’, zegt Tas. ‘Ik voel de nood om met mijn handen te werken en op een andere manier te denken.’ D’Hondt maakt intussen postkaartjes voor familie en vrienden. Ze denkt eraan een vaste collectie op te starten.
Nucleaire energie
Koen Broucke is professioneel kunstenaar, maar ook hij vindt meer dan ooit een uitlaatklep in het tekenen. ‘Het is bevrijdend, een manier om even los te komen van de stroom aan negatieve berichten en de harde realiteit. Ik kijk dagelijks ook aandachtig naar tekeningen van anderen, ik heb in mijn woonkamer twee vleugelpiano’s staan, waarop altijd twee tot drie kunstboeken open liggen. Ik ben blij dat er zoveel tekeningen en schilderijen bestaan.’
‘Het doet me ook veel deugd als ik een schilderij of tekening op Facebook post en mensen reageren dat ze er troost in vinden. Ik zoek de rand op, waar het net geen kitsch wordt. Als je zonsopgangen en zonsondergangen begint te schilderen, zit je daar heel snel aan, maar ik heb in deze tijden nood aan iets positiefs.’
‘De beste tekening is die waarin je de ziel en de energie van de kunstenaar voelt. Dat heeft te maken met de juiste blik en de aandacht die erin is gestoken. Van een schilderij van Vincent van Gogh gaat een haast nucleaire straling uit. Dat heeft met kleur te maken, en met de energie die hij in dat werk heeft gebundeld. Het is bijzonder dat die kracht tot vandaag door resoneert. Bij Van Eyck overspant die energie bijna zeshonderd jaar. Als ik een schilderij maak, voel ik die kracht soms ook, maar geregeld vermindert ze zodra de verf droog is. Hoe lang je erin slaagt om die energie te bewaren is een maatstaf voor een groot kunstenaar. Soms zit er ook veel kracht in tekeningen van amateurs en outsiderkunstenaars, energie die de energie van de kijker oproept.’
Brieven
Charlotte Peys is professioneel illustrator, ze tekent bijna dagelijks. ‘Sinds maart heb ik herontdekt dat het een manier is om wat ik denk en voel en meemaak te verwerken en in perspectief te plaatsen. Mijn schetsboeken zijn een rechtstreekse vertaling van wat er in mijn hoofd omgaat, het zijn geen autonome beelden. Maar ze zijn waardevol omdat ze een persoonlijke weerslag zijn van momenten. Tijdens de lockdown voelde ik de nood om verbinding te maken met mensen, dus begon ik die tekeningen te versturen naar vrienden, met korte teksten erbij, als een soort dagboek dat je meteen kwijtraakt. Ik verstuurde ze met de post. Gaandeweg kreeg ik ook verzoeken van vreemden. Ik heb honderd brieven verstuurd (dertig daarvan zijn te zien op www.detussenruimte.be, red.).’
‘Het belang ervan begon me pas naderhand te dagen, toen ik zag dat mensen het erg apprecieerden. Een lijn tekenen volstaat om een soort horizon te hebben. Ik heb er zelfs een postzegel voor ontworpen, twee hoofdjes die elkaar overlappen als een soort deelverzameling. Daar ging het voor mij om: je hebt altijd overlap met andere mensen. Die brieven zijn een soort aanraking met vertraging. Dat tastbare was belangrijk omdat het aanraken zo afwezig was. Ze digitaal doorsturen had niet hetzelfde gevoel gegeven.’
‘Tekenen is een basisexpressie, net zoals spreken’, vindt Philippe Van Cauteren. ‘Je begint met het tekenen van kopvoeters en gaandeweg wordt het complexer. Maar met die complexiteit komt de schaamte, omdat we zoveel regels en verwachtingen krijgen opgelegd. Zo verliezen mensen hun ongedwongenheid, omdat ze denken dat ze niet kunnen tekenen. Maar iedereen kan tekenen, het is even eenvoudig als het drinken van een kop koffie, en er zit zoveel troost en voldoening in.’
Tot eind december kunnen mensen opnieuw tekeningen opsturen naar het Smak. Dit keer wil het museum zich opwerpen als postbode en de tekeningen bezorgen bij verzorgingstehuizen of bij mensen die graag een tekening ontvangen. Bij de expo hoort ook een boek, Tekenen in lockdown. www.smak.be.
Praat erover!
In het opgroeien en volwassen worden, nemen we vaak veel dingen over van onze ouders, niet alleen de goede, maar soms ook de slechte gewoontes, of minder goede.
En die passen we dan ook veelal toe in onze nieuwe relaties, wat vaak tot wrijvingen, misverstanden en frustraties leidt. Indien dat zo is, kan je daar het best met elkaar open en bloot over praten, dan die gevoelens verder te laten woekeren en in de relatie te doen ontaarden tot een ruzie of nog erger tot een breuk.
Vooral omdat men er zich meestal niet bewust van is, dat je eigen aangeleerde vroegere tradities en gewoontes, voor de andere partij, die in een heel andere omgeving is opgegroeid, niet zo vanzelfsprekend zijn als voor jou.
Probeer daarom, na het uitgepraat te hebben, tot een compromis te komen waar jullie beiden kunnen achterstaan, en een nieuwe gewoonte of traditie te kweken die wel in jullie relatie past.
Dat moet toch lukken, vooral als je mekaar graag ziet en jullie relatie gezond wilt houden.
Want indien niet, zal er altijd weer over geruzied worden, en zullen de frustraties als een rode draad door jullie relatie lopen, en jammer genoeg vooral veel mooie momenten tot een bron aan verwijten herleiden, en wat eigenlijk maar een misverstand was, wordt een voortdurende oorlog.
Dus praat erover!