Pijnlijk om naar te kijken, maar toch blij omdat het eindelijk getoond wordt, en kindermishandeling niet alleen seksueel misbruik en klop krijgen is, maar dat je als kind ook emotioneel verwaarloosd kan worden, misbruikt en misleid, belogen en bedrogen, gemanipuleerd en vernederd, tot je zodanig je best gaat doen, dat je jezelf verliest, en alle agressie die je voelt zich tegen jezelf gaat keren.
Symbolisch bijna dat dit uitgezonden wordt op mijn 71ste verjaardag…
Mijn geluk stopte toen ik 6 jaar oud was en bij mijn grootmoeder weggehaald werd, en definitief bij mijn ouders moest gaan wonen.
Gelukkig waren er die eerste zes jaar, zodat ik na verloop van tijd (veel tijd) de schade kon herstellen en beperken, en vooral niet doorgegeven heb.
“Je ouders zitten dieper in jou, dan om het even welke partner.” zei één van de slachtoffers.
Misschien is zelf kinderen krijgen, de enige manier en ervaring om daarvan enigszins verlost te geraken…
‘Als je eens wist’ is een stomp in je maag én een slag in je gezicht
De Standaard – Valerie Droeven – 11.02.2020
Spelen in het bos. Zo hoog mogelijk in de bomen klimmen. Schaatsen op de bevroren vijver. Kampen bouwen, er ’s middags stiekem je boterhammen opeten. Door het veld hollen. Paardenbloemen plukken en de pluisjes wegblazen. Op je zij over gras rollen, helemaal tot achterin de tuin. De geur van dat gras. Zaterdagmiddagen op de jeugdbeweging met je laarzen in de modder ploeteren. De geur van die modder. En de zon, veel zon. Die leek altijd te schijnen. Als ze langzaam onderging, en de hemel oranje-rood-paars kleurde, was het tijd om te gaan slapen. Het zijn maar enkele associaties die mensen zoals ik maken als ze terugdenken aan hun kindertijd.
Dirk (50) herinnert zich de dag dat zijn geluk stopte. ‘Daarna is er niets meer bergop gegaan’, vertelt hij in de eerste aflevering van de driedelige documentairereeks Als je eens wist. Na die dag lag hij elke zondagochtend in zijn bed te luisteren naar hoe zijn stiefvader opstond, naar de woonkamer liep en een koffie maakte. Hij herinnert zich nog het geklingel van het lepeltje in de tas zodra de koffie opgedronken was. En het klikken van de deur – het was een klikdeur. ‘En dan komt hij binnen, dan is hij er.’
Dirk is jarenlang door zijn stiefvader misbruikt, geïsoleerd en gemanipuleerd. Hij was als kind alleen op de wereld. De rest van zijn gezin gedroeg zich alsof hij er niet was. Als hij in het weekend opstond, was de tafel gedekt voor drie: voor zijn moeder, zijn vader en zijn broer.
Actrice Hilde Van Mieghem is zelf mishandeld als kind. In de interviews om deze docureeks te promoten, vertelt ze daar (een beetje) over. Maar in de reeks laat ze enkel de kinderen aan het woord, die volwassen geworden zijn. Als kind werden ze door hun ouders misbruikt (sommigen seksueel), mishandeld, gepest, onderuitgehaald. Hun kindertijd was er geen van oranje-rode-paarse zonsondergangen.
Als je eens wist is geen stomp in je maag. Het is een stomp in je maag én een slag in je gezicht. Een slag die je helemaal knock-out slaat. Hoewel het ergste geweld nooit beschreven wordt, is het bikkelharde televisie. Zo hard dat het moeilijk is om een hele aflevering in één ruk uit te kijken.
Maar het is ook echt, het veegt niets onder de mat. Het doet al dat andere drama op tv in het niets verdwijnen – waarom kijken we in godsnaam nog naar BV’s die huilend hun angsten overwinnen?
Misschien heeft Als je eens wist ook iets hoopvols. Het zegt veel over veerkracht. En over liefde vinden na gruwel. Maar ach, wat weet ik ervan? Ik heb niet zo’n dag dat het geluk gestopt is.
Als je een wist. Gezien op dinsdagavond om 21.20 uur op Canvas. Alle afleveringen zijn via VRT NU te bekijken.